Η φλεβική ανεπάρκεια και οι κιρσοί των κάτω άκρων είναι συχνό πρόβλημα. Το 15 έως 30% των ενηλίκων έχουν εμφανείς κιρσούς. Το 50% του πληθυσμού και το 40% των εγκύων έχουν συμπτώματα
Δεν είναι βέβαια αρρώστια ‘’της μόδας’’, αλλά απασχολεί τον άνθρωπο από τα αρχαία χρόνια και έχει αναφερθεί και από τον Ιπποκράτη.
Πρόκειται για την κατάσταση που προκύπτει όταν το αίμα (που πηγαίνει από την καρδιά μέχρι την περιφέρεια ενεργητικά με τις αρτηρίες και γυρίζει παθητικά με τις φλέβες) δυσκολεύεται στην επιστροφή, ‘’λιμνάζει’’ στις φλέβες, αυξάνει την πίεση μέσα σε αυτές και προκαλεί μια σειρά από συμπτώματα.
Ακριβώς επειδή η επιστροφή του αίματος δια των φλεβών είναι μια ‘’παθητική’’ λειτουργία (που δεν ωθείται από την αντλία της καρδιάς όπως συμβαίνει στο αρτηριακό σκέλος της κυκλοφορίας), οι μυϊκές συστολές και οι βαλβίδες που μοιάζουν με κύπελλα και υπάρχουν στο εσωτερικό των φλεβών (βλέπε σχήμα) εξυπηρετούν -καλώς εχόντων των πραγμάτων- την κατάσταση.
Η φλεβική ανεπάρκεια μπορεί να προκύπτει όταν:
α. υπάρχει συγγενής (κληρονομική) έλλειψη βαλβίδων
β. υπάρχει επίκτητη ανεπάρκεια της λειτουργίας των βαλβίδων
Η επίκτητη ανεπάρκεια σημαίνει ότι με την πάροδο των ετών και με την επίδραση διάφορων παραγόντων, οι βαλβίδες δεν συγκρατούν ικανοποιητικά το αίμα, αυτό λόγω βαρύτητας ‘’λιμνάζει’’ και αυξάνει την πίεση στο τοίχωμα της φλέβας, στοιχεία του αίματος βγαίνουν έξω από το αγγείο και μια διαδικασία παθολογική ξεκινάει που από τη μια μεριά θα παραμορφώσει τις ‘’φορτωμένες’’ φλέβες (κιρσός), και από την άλλη θα προκαλέσει εναπόθεση χρωστικών, τροφικές διαταραχές του δέρματος και τελικά πληγές που είναι γνωστές σαν άτονα έλκη.
Ποιοι παράγοντες ευνοούν την φλεβική ανεπάρκεια;
· ορθοστασία,
· η υψηλή θερμοκρασία,
· η παρατεταμένη ακινησία σε κάθισμα
· η λήψη αντισυλληπτικών,
· η εγκυμοσύνη,
· η κλιμακτήριος
· η αύξηση της πίεσης στο εσωτερικό της κοιλιάς (όγκοι, ασκίτης, χρόνιες φλεγμονές)
· Φάρμακα (ορισμένα αντιυπερτασικά) που αυξάνουν την αιμάτωση στο φλεβικό σκέλος της κυκλοφορίας
· διάφορες συνήθεις μας (καλτσοδέτες, κορσέδες, στενά λαστέξ)
· η διατροφή μας (παχυσαρκία, υπερκατανάλωση αλκοόλ)
· η ακινησία και η έλλειψη φυσικής άσκησης
· το κάπνισμα
· η ηλικία
· οι θρομβώσεις στις φλέβες
· οι κακώσεις στα κάτω άκρα (στα μαλακά μόρια)
Τα συμπτώματα της φλεβικής ανεπάρκειας
Η φλεβική ανεπάρκεια μπορεί να περιλαμβάνει διάφορα συμπτώματα με προοδευτική κλιμάκωση της έντασης τους και του πλήθους τους. Τα συμπτώματα αυτά είναι:
· αίσθημα βάρους και εύκολη κόπωση
· πόνος που δημιουργεί αίσθημα ‘’καψίματος’’
· πόνος στη διαδρομή του κιρσού,
· κράμπες (επώδυνες μυϊκές συσπάσεις) τη νύχτα στον ύπνο ή όταν ανεβαίνουμε σκάλες
· δυσμορφία του ποδιού με ευρυαγγείες ή προβάλλοντες κιρσούς
· οιδήματα (πρήξιμο στα πόδια)
· δερματίτιδα (το δέρμα γυαλίζει , μπορεί να έχει φαγούρα, αλλάζει χρώμα και γίνεται σκούρο)
Στις επιπλοκές της φλεβικής ανεπάρκειας περιλαμβάνονται η φλεβική θρόμβωση, τα άτονα έλκη και η πνευμονική εμβολή.
Όπως ήδη αναφέρθηκε τέτοια συμπτώματα μπορεί να παρουσιάζει τα 50% ταυ γενικού πληθυσμού, ενώ το 15-30% έχει κιρσούς που φαίνονται.
Το 40% των εγκύων γυναικών λόγω της προοδευτικής αύξησης της ενδοκοιλιακής πίεσης, αποκτά κιρσούς, οι οποίοι παραμένουν και στη συνέχεια επιδεινώνονται σε άλλοτε άλλο βαθμό και με μικρότερη ή μεγαλύτερη ταχύτητα, ανάλογα με τους επιβαρυντικούς παράγοντες που θα υπάρχουν.
Τη φλεβική ανεπάρκεια την αντιμετωπίζουμε προληπτικά, συντηρητικά ή χειρουργικά. Η πρόληψη μπορεί να επιτευχθεί με την αποφυγή των προκλητικών αιτίων και την φροντίδα που μπορούμε να δείξουμε για τον εαυτό μας (διατροφή, άσκηση, τσιγάρο, κλπ.)
Η συντηρητική αντιμετώπιση είναι η πιο συνηθισμένη περίπτωση και όχι το χειρουργείο. Αφορά βέβαια εκείνους που έχουν λίγα και όχι ιδιαίτερα ενοχλητικά συμπτώματα. Δίδονται οδηγίες και ενδεχομένως και κάποια φάρμακα (φλεβοδυναμικά) που μερικώς υποβοηθούν στην καθυστέρηση της εξέλιξης. Στη συντηρητική θεραπεία ανήκει και η θεραπεία των ευρυαγγειών με σκληρυντικά μέσα (ενέσεις) ή με laser. Οι τελευταίες αυτές τεχνικές αφορούν κυρίως το αισθητικό πρόβλημα που για αρκετούς είναι σημαντικό και τους απασχολεί σοβαρά.
Τέλος η χειρουργική αντιμετώπιση είτε είναι αιτιολογική και συνίσταται στην απολίνωση κάποιων φλεβών που βρίσκονται στο βάθος είτε είναι συμπτωματική, στην οποία απλώς αφαιρούνται οι ορατοί κιρσοί (επιφανειακοί) και οι διατιτραίνοντες κλάδοι (η επικοινωνία με της φλέβες στο βάθος).
Η χειρουργική αφαίρεση με laser (endo-laser)
Είναι νεότερη μέθoδoς, που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια με καλά αποτελέσματα.
Γίνεται με καθετηριασμό της φλέβας που ανεπαρκεί με την οπτική ίνα του laser και στη συνέχεια η φωτεινή ενέργεια του laser μετατρέπεται σε θερμική και συρρικνώνει τη φλέβα (το λέμε φωτοπηξία). Έχει αρκετά πλεονεκτήματα (ανήκει στην κατηγορία των ελάχιστα επεμβατικών μεθόδων), γίνεται ακόμα και με τοπική αναισθησία και σε πολύ λίγο χρόνο, δεν έχει πόνο μετεγχειρητικό, δεν απαιτεί παραμονή στο νοσοκομείο και δεν αφήνει ουλές, πράγμα που ως γνωστό, απασχολεί πολύ τις κυρίες.
Η μέθοδος δεν είναι πανάκεια, δεν αφορά όλες τις περιπτώσεις και δεν προτείνεται για όλους τους ασθενείς. Αφορά αρχικές φάσεις της νόσου. Ο αγγειοχειρουργός είναι εκείνος που θα εκτιμήσει καταστάσεις, θα επιλέξει αυτό που συμφέρει τον άρρωστο και θα προτείνει τις σωστές λύσεις. Εν τούτοις, δεδομένης της εξελικτικής φύσης του προβλήματος, η μέθοδος μπορεί να ωφελήσει μειώνοντας την μελλοντική νοσηρότητα.
Δείτε επίσης: Εγκυμοσύνη και κιρσοί
Εκτός των θεμάτων ιατρικού ενδιαφέροντος που θα αναρτώνται ανελλιπώς, στο ιστολόγιο αυτό θα βρείτε και άλλα που ίσως σας ενδιαφέρουν. Σε κάθε ενότητα, καταβάλλεται προσπάθεια ώστε οι πληροφορίες να μην είναι αποσπασματικές, αλλά σιγά και μεθοδικά, να χτίζουν μια ολοκληρωμένη εικόνα. Επισκεφτείτε σελίδες με πληροφορίες για την Ελλάδα και τους Έλληνες για παράδειγμα. Που ίσως δεν γνωρίζεται και είναι συναρπαστικές. Αν πάλι αντέχετε και στα δύσκολα, τα περιεχόμενα στην ‘’Φιλοσοφία’’ ίσως σας συγκινήσουν.