Πρόκειται για φλεγμονή των αρθρώσεων που έχει αυτοάνοσο χαρακτήρα τα αίτια του οποίου δεν γνωρίζουμε. Σε αντίθεση με την οστεοαρθρίτιδα, προσβάλλει όλα τα στοιχεία της άρθρωσης (αρθρικό υμένα, χόνδρους, συνδέσμους, οστά) και οδηγεί σε παραμόρφωση της και απώλεια της φυσιολογικής κινητικότητας.
Μπορεί να συνοδεύεται και από συμπτώματα εκτός αρθρώσεων προσβάλλοντας και άλλα όργανα και ιστούς του οργανισμού.
Τι μας προκαλεί ρευματοειδή αρθρίτιδα;
Στις αυτοάνοσες παθήσεις το αμυντικό μας σύστημα, αυτό δηλαδή που μας προστατεύει από ‘’εισβολείς’’ (όπως μικρόβια, ιούς και άλλα) επιτίθεται εναντίον των δικών μας ιστών λόγω κάποιας βλάβης που δεν έχει προσδιοριστεί.
Για την έναρξη της νόσου έχουν ενοχοποιηθεί περιβαλλοντικοί και γενετικοί παράγοντες. Από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, προεξέχοντα ρόλο διαδραματίζουν τα λοιμώδη αίτια όπως: οι ρετροϊοί, ο ιός του Epstein-Barr, ο παρβοϊός Β19, το μυκόπλασμα, το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης και διάφορα μικρόβια που προκαλούν γαστρεντερίτιδα.
Αν και υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι, κάποιος λοιμογόνος παράγοντας μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για την έναρξη της νόσου, παραμένει άγνωστο το πως ο παράγοντας αυτός μπορεί να προκαλέσει την διαιώνιση και τη χρονιότητα της νόσου.
Εκτός από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες, προέχουσα σημασία στην ρευματοειδή αρθρίτιδα, διαδραματίζουν και γενετικοί παράγοντες και συγκεκριμένα τα αντιγόνα ιστοσυμβατότητας (HLA)
Τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας
Η προσβολή των αρθρώσεων αφορά τα χέρια και τα πόδια και είναι συνήθως συμμετρική. Προκαλεί πόνο, οίδημα και περιορισμό της κινητικότητας. Κάθε κρίση μπορεί να κρατά καιρό ή να μένει σε ύφεση και ξαφνικά να παρουσιάζει αναζωπύρωση.
Η κλινική πορεία της νόσου ποικίλλει. Οι εξάρσεις και υφέσεις αφορούν περίπου το 70% των περιπτώσεων και στο ένα τρίτο των περιπτώσεων είναι μικρής διάρκειας.
Σε ένα ποσοστό από 5-10% η νόσος είναι πολύ σοβαρή, με εξωαρθρικές εκδηλώσεις, συστηματική αγγειίτιδα και σχεδόν συνεχή έξαρση. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ασθενείς είναι ανθεκτικοί σε όλες σχεδόν τις θεραπευτικές προσπάθειες. Σταδιακά ο αρθρικός υμένας, ο χόνδρος, τα οστά και οι σύνδεσμοι που αποτελούν την άρθρωση φθείρονται και προκαλούν παραμόρφωση. Υπάρχει κίνδυνος εγκατάστασης μόνιμης αναπηρίας.
Εκδηλώσεις εκτός αρθρώσεων
Οι ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα ενδεχόμενο είναι να εκδηλώσουν και άλλα συμπτώματα ή σημεία λόγω του ότι προσβάλλονται άλλα όργανα εκτός από τις αρθρώσεις.
Οι πιο συχνές μη αρθριτικές εκδηλώσεις της ασθένειας περιλαμβάνουν
Κούραση και αδυναμία,
Μικρό πυρετό (δέκατα),
Πλευρίτιδα ή Περικαρδίτιδα
Φλεγμονή στα μάτια (σκληρίτιδα, επισκληρίτιδα),
Διόγκωση λεμφαδένων
Νευροπάθειες
Αγγειίτιδα (μπορεί να οδηγήσει σε έλκη στα πόδια)
Ατροφικές αλλοιώσεις δακρυγόνων και σιελογόνων αδένων με ξηρότητα στα μάτια και στο στόμα (Σύνδρομο Sjogren),
Διόγκωση σπληνός και λευκοπενία (Σύνδρομο Felty)
Πόσο συχνή είναι;
Η ασθένεια πλήττει περίπου το 0,67 του πληθυσμού. Οι γυναίκες προσβάλλονται 2 με 3 φορές συχνότερα από τους άνδρες.
Η ρευματοειδής αρθρίτις μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία αλλά συνήθως αφορά ηλικίες μεταξύ 25 και 50 ετών.
Σε μερικούς ασθενείς είναι δυνατόν να υποχωρήσει από μόνη της.
Στο 75% των ασθενών η θεραπεία είναι αποτελεσματική και ανακουφίζει από τα συμπτώματα. Το 10% των ασθενών όμως καταλήγει σε μια χρόνια αναπηρία.
Θεραπεία για τις αρθρίτιδες
Για κάθε αρθρίτιδα η θεραπεία έχει σαν στόχο:
την καταπολέμηση της φλεγμονής
την ανακούφιση του ασθενούς από τον πόνο
τη διατήρηση της κινητικότητας και λειτουργικότητας των αρθρώσεων
την αποφυγή των παραμορφώσεων
Η σωστή διαιτητική αγωγή συμβάλει θετικά στην αντιμετώπιση των αρθριτίδων είτε αυτές είναι οστεοαρθρίτιδες είτε ρευματοειδείς αρθρίτιδες. Προτιμώνται ψάρια και φυτικά προϊόντα διατροφής και αποφεύγονται τα κόκκινα κρέατα και το αλκοόλ.
Στις ήπιες μορφές αρθριτίδων, η φυσική άσκηση βοηθά σημαντικά αλλά σε σοβαρότερες περιπτώσεις με αρθρώσεις σε έντονη φλεγμονή, χρειάζεται ανάπαυση. Όμως, για να μην προκληθεί μυϊκή ακαμψία και ατροφία, ο ασθενείς μπορεί να υποστηριχθεί από ελαφρά φυσιοθεραπεία. Η κολύμβηση είναι μια καλή επιλογή.
Σημαντικός μπορεί να αποδειχθεί και ο ρόλος των ιαματικών λουτρών κάτω από προϋποθέσεις όπως είναι η ενασχόληση ειδικών γιατρών, η παρουσία στα λουτρά εξειδικευμένων λουτρονόμων, η επιλογή της κατάλληλης πηγής κλπ.
Φάρμακα
Υπάρχουν αρκετά φάρμακα για τις αρθρίτιδες και πολλά από αυτά χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο του πόνου και της φλεγμονής. Κάθε κατηγορία φαρμάκων λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο. Μερικά τα χρησιμοποιούμε μόνο για την ρευματοειδή αρθρίτιδα ενώ άλλα βοηθούν και για την οστεοαρθρίτιδα.
Οι κύριες κατηγορίες φαρμάκων είναι:
· Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ)
· Αναστολείς COX-2
· Αναλγητικά (ασπιρίνη, Ponstan, παρακεταμόλη)
· Κορτικοειδή
· Τροποποιητικά της πορείας τηςνόσου και ανοσοκατασταλτικά (disease modifying antirheumatic drugs, ή DMARDs) όπως η πενικιλλαμίνη, υδροξυχλωροκίνη, σουλφασαλαζίνη, άλατα χρυσού, μεθοτρεξάτη, κυκλοσπορίνη και άλλα.
· Θεραπείες με βιολογικούς παράγοντες
· Συνδυασμοί των παραπάνω
Αρθρίτιδες : Ο ρόλος των χειρουργών
Υπάρχουν διάφοροι τύποι χειρουργικών επεμβάσεων που χρησιμοποιούνται για να βοηθήσουν ανθρώπους με σοβαρά κινητικά προβλήματα από αρθρίτιδες. Επιφυλάσσονται μόνο για τις περιπτώσεις αποτυχίας κάθε συντηρητικής θεραπείας.
Σύμφωνα με την Ελληνική Ρευματολογική Εταιρία:
- Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα προσβάλλει 0,67% των Ελλήνων, κυρίως στην παραγωγική φάση της ζωής τους.
- Είναι επείγουσα ιατρική κατάσταση αφού αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά, 1 στους 2 ασθενείς αναγκάζεται να εγκαταλείψει την εργασία του την πρώτη δεκαετία της νόσου.
- Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα θεραπεύεται: πρώιμη θεραπεία εντός του 1ου έτους με συνδυασμό τροποποιητικών φαρμάκων ή τροποποιητικών με βιολογικούς παράγοντες, εξασφαλίζει την ύφεση σε 1 στους 2 ασθενείς, με φυσιολογικά επίπεδα ζωής και αναστολή της αναπηρίας.
- Ο συνδυασμός των κλασσικών τροποποιητικών της νόσου φαρμάκων (DMARDs), με τις βιολογικές θεραπείες εξασφαλίζει ταχύτερο και αποτελεσματικότερο έλεγχο της νόσου, υψηλότερα ποσοστά παραμονής στη θεραπεία και αποτελεσματικότερη προστασία των αρθρώσεων.
- Οι βιολογικές θεραπείες είναι αποτελεσματικές και από οικονομικής άποψης. Ο δείκτης κόστους/ωφέλειας είναι εντός των ευρέως αποδεκτών επιπέδων οικονομικής αποτελεσματικότητας και χαμηλότερος συγκριτικά με άλλες καθιερωμένες ιατρικές πράξεις.
Δείτε και:
”Αρθριτικά”; Δεν είναι όλα ίδια.
‘’Υποφέρω αλλά δεν με πιστεύουν’’ . Η Μυθολογία των ρευματικών παθήσεων
Αρθριτικά και δίαιτα. Πρέπει να αποφεύγω κάτι;
Τι ακριβώς είναι η υδροθεραπεία;
Πως χρησιμοποιούμε τα ιαματικά νερά
Θεραπευτικές ενδείξεις λουτροθεραπείας. Πότε και που ωφελούν.
Κάνει να πάω στα μπάνια; Ενδείξεις και Αντενδείξεις Λουτροθεραπείας.