Η ψωρίαση παρουσιάζεται με διάφορες μορφές και ποικιλία εικόνων. Σε όλες όμως τις περιπτώσεις θα διαπιστωθεί πως υπάρχει απολέπιση (λέπια αργυρόχροα), φλεγμονώδης διήθηση και πάχυνση του δέρματος καθώς και ερύθημα (χρώμα κόκκινο-μωβ), εξαιτίας της φλεγμονής.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η συμμετρία των δερματικών αλλοιώσεων, τα χαρακτηριστικά λέπια καθώς και το κόκκινο χρώμα της προσβεβλημένης περιοχής, κάνουν εύκολη τη διάγνωση της ψωρίασης και την διαφοροποιούν από άλλες δερματοπάθειες.
Οι περιοχές που συχνότερα προσβάλλονται από ψωρίαση είναι συνήθως το τριχωτό της κεφαλής, οι αγκώνες, τα γόνατα, η ιερά περιοχή (κάτω μέρος ράχης), καθώς και η ραχιαία επιφάνεια των μεσοδακτυλικών αρθρώσεων στα χέρια. Σπανιότερα θα έχουμε εντόπιση στις παλάμες, τα πέλματα ή και τα γεννητικά όργανα.
Κνησμός δεν υφίσταται πάντα αλλά ο ασθενής συνηθίζει να προκαλεί απολέπιση ξύνοντας τις αλλοιώσεις ή τρίβοντας την πάσχουσα περιοχή και με τον τρόπο αυτό αναπτύσσει λειχηνοποίηση των ψωριασικών βλαβών λόγω πάχυνσης του δέρματος τοπικά.
Κάποιες μορφές ψωρίασης μπορεί να προσβάλουν τα νύχια.
Η διάγνωση της ψωρίασης
Η διάγνωση συνήθως δεν παρουσιάζει δυσκολίες. Ο ειδικός γιατρός (δερματολόγος) θα χρειαστεί να πάρει πληροφορίες σχετικά με το ιστορικό του ασθενούς, την ενδεχόμενη παρουσία της νόσου σε άτομα της οικογένειας, την λήψη φαρμάκων, την πρόσφατη παρουσία στρεπτοκοκκικής λοίμωξης, τον τρόπο της ζωής του κλπ. Επίσης να κάνει πλήρη φυσική εξέταση ελέγχοντας προσεκτικά τις περιοχές που συνήθως προσβάλλονται.
Προκειμένου να τεθεί διάγνωση, σπάνια θα χρειαστεί ιστολογική εξέταση γιατί τα κλινικά ευρήματα είναι συνήθως χαρακτηριστικά. Αν πάντως χρειαστεί, η βιοψία δέρματος θα ξεχωρίσει την ψωρίαση από άλλες δερματικές παθήσεις (πχ. ομαλός λειχήνας, πιτυρίαση) που μπορεί να μοιάζουν.
Εν συντομία, οι πληροφορίες σχετικά με το ιστορικό του ασθενούς πρέπει να περιλαμβάνουν την ηλικία έναρξης, τους περιβαλλοντικούς και φαρμακολογικούς παράγοντες, την ταυτόχρονη χρήση φαρμάκων, το ιατρικό και χειρουργικό ιστορικό, το οικογενειακό και κοινωνικό ιστορικό και τα τρέχοντα συμπτώματα.
Πώς θεραπεύεται η ψωρίαση;
Όλες οι θεραπείες στοχεύουν στον καθαρισμό (ολικό ή έστω εν μέρει) του εξανθήματος από το δέρμα. Δεν υπάρχει ριζική θεραπεία της ψωρίασης και τούτο διότι δεν γνωρίζουμε την αιτιολογία της νόσου. Επομένως η θεραπευτική αντιμετώπιση ποικίλλει και εξατομικεύεται σε κάθε ασθενή.
Διακρίνουμε τις εξής κατηγορίες θεραπειών:
§ Θεραπείες με τοπική εφαρμογή φαρμάκων
§ Φωτοθεραπείες
§ Συστηματικές θεραπείες
§ Βιολογικές θεραπείες
Στις περισσότερες περιπτώσεις η ψωρίαση χρειάζεται θεραπεία σε όλη τη διάρκεια της ζωής. Υπάρχουν πολλά θεραπευτικά σχήματα από τα οποία ο ειδικός θα επιλέξει τα πλέον κατάλληλα, λαμβάνοντας υπόψη την βαρύτητα της νόσου, την ηλικία του ασθενούς αλλά και άλλες παραμέτρους που ενδεχόμενα μπορεί να παίζουν ρόλο.
Σε περιπτώσεις που ο ασθενής λαμβάνει για άλλες αιτίες φάρμακα που έχει διαπιστωθεί ότι σχετίζονται με την ψωρίαση, η θεραπεία του πρέπει (εφόσον είναι εφικτό) να αλλάξει και τα ύποπτα φάρμακα να διακοπούν. Κάτι τέτοιο δεν είναι πάντα εύκολο (πχ. για όσους παίρνουν λίθιο ή ιντερφερόνη) αλλά μπορεί να είναι δυνατό σε εκείνους που λαμβάνουν καρδιολογικά φάρμακα (β- αδρενεργικοί αναστολείς, αναστολείς διαύλων ασβεστίου). Καλό είναι να διακοπεί η λήψη οινοπνευματωδών και να αποφευχθεί (εφόσον είναι δυνατό) το ψυχρό και υγρό κλίμα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνουμε στην αποφυγή των έντονων συγκινήσεων.
τοπικές θεραπείες για την ψωρίαση
Μια από τις νεότερες και αποτελεσματικές τοπικές θεραπείες είναι ο συνδυασμός της χρήσης δυο φαρμάκων (καλσιποτριόλη και διπροπιονική βηταμεθαζόνη). Η καλσιποτριόλη είναι παράγωγο της βιταμίνης D3 ενώ η βηταμεθαζόνη είναι κορτικοειδές. Καλή ανταπόκριση θα υπάρξει από την πρώτη εβδομάδα και οι βλάβες θα εξαφανιστούν σχεδόν, σε τέσσερις περίπου εβδομάδες. Δεν υπάρχουν πολλές παρενέργειες και αν εμφανιστούν είναι τοπικές μόνο. Η εφαρμογή (αλοιφή μια φορά την ημέρα) δεν πρέπει να γίνεται αν η έκταση των βλαβών ξεπερνά το 30% της επιφάνειας του σώματος. Ας σημειωθεί ότι αργεί να απορροφηθεί και λερώνει τα ρούχα ή τα σεντόνια.
Οι αλοιφές με κορτιζόνη μόνο, καλό είναι να αποφεύγονται (κυρίως σε μακρά χρήση) γιατί θα προκαλέσουν ατροφίες στο δέρμα.
Η ταζαροτένη (tazarotene, παράγωγο της βιταμίνης Α) Είναι προφάρμακο το οποίο στο δέρμα, μετατρέπεται στη δραστική ελεύθερη μορφή του tazarotenic acid, μέσω διάσπασης εστερικών δεσμών. Εμφανίζει τοπική αντιψωριακή δράση περιορίζοντας την δερματική πάχυνση και τα λέπια.
Άλλες ουσίες που χρησιμοποιήθηκαν ή και ακόμα χρησιμοποιούνται είναι η πίσσα (μίγμα παραγώγων από άνθρακα) που όμως λερώνει τα ρούχα και μυρίζει έντονα, και η ανθραλίνη που επίσης λερώνει τα ρούχα αλλά και μπορεί να ερεθίσει τοπικά.
Φωτοθεραπεία
Το φως του ήλιου κάνει καλό στην ψωρίαση και για το λόγο αυτό το χρησιμοποιούμε (υπεριώδης ακτινοβολία από τεχνητές πηγές). Δίνουμε στον ασθενή μια ουσία που προκαλεί φωτοευαισθητοποίηση και στη συνέχεια εφαρμόζουμε ακτινοβολία UVB και UVA. Οι εφαρμογές αφορούν μέτριες ή και σοβαρές μορφές της νόσου, γίνονται κατά καιρούς και στην αρχική φάση χρειάζεται συχνότητα τριών περίπου ακτινοβολιών την εβδομάδα.
Συστηματική θεραπεία
Συστηματική θεραπεία μπορεί να γίνει με φάρμακα χορηγούμενα από το στόμα ή σε ενέσιμη μορφή. Τέτοια φάρμακα είναι η κυκλοσπορίνη, η μεθοτρεξάτη, τα ρετινοειδή και οι βιολογικοί παράγοντες. Χρησιμοποιούνται με προσοχή και κάτω από διαρκή παρακολούθηση γιατί μπορεί να εμφανίσουν σημαντικές παρενέργειες. Ειδικά για τα ρετινοειδή χρειάζεται να σημειωθεί πως μια από τις παρενέργειες είναι η τερατογένεση, πράγμα που σημαίνει ότι τα αποφεύγουμε στις γυναίκες που είναι σε αναπαραγωγικές ηλικίες.
Μεγάλο ενδιαφέρον σήμερα έχουν οι θεραπείες με τα σχετικά νέα φάρμακα που λέγονται βιολογικοί παράγοντες και είναι πρωτεΐνες που προέρχονται από ζώντα κύτταρα. Τα φάρμακα αυτά έχουν επίδραση στον ανοσολογικό μηχανισμό που εμπλέκεται στην εκδήλωση της ψωρίασης. Χρησιμοποιούνται μόνα ή σε συνδυασμό με μεθοτρεξάτη και δίδονται σε ενέσιμες μορφές (ενδοφλέβια, υποδόρια ή ενδομυικά).
Πριν από κάθε θεραπεία με βιολογικούς παράγοντες πρέπει να γίνεται πολύ καλός εργαστηριακός έλεγχος στον ασθενή που θα τα πάρει. Τα αποτελέσματα μέχρι σήμερα φαίνεται να είναι καλά, τόσο για την ψωρίαση όσο και για τις μορφές με ψωριασική αρθρίτιδα.
Επειδή οι βιολογικοί παράγοντες φαίνεται ότι μπορούν να είναι χρήσιμοι και σε άλλα νοσήματα (πχ. ρευματοειδής αρθρίτις, νόσος Chron κλπ.) εφαρμόζονται σήμερα σε πολλά θεραπευτικά πρωτόκολλα και η εμπειρία μεγαλώνει. Ένα σημαντικό μειονέκτημα τους είναι το υψηλό κόστος το οποίο εν τούτοις σε όσες περιπτώσεις κριθούν αναγκαία, καλύπτουν τα ασφαλιστικά ταμεία.
Δείτε και:
Ψωρίαση. Μια ιδιαίτερα ενοχλητική αρρώστια
Ψωρίαση. Επιτέλους κάτι συμβαίνει;
Βότανα στην θεραπεία της ψωρίασης; Γιατί όχι;
Ψωριασική Aρθρίτιδα. Eλάχιστα γνωστή, αρκετά συνήθης
Εκτός των θεμάτων ιατρικού ενδιαφέροντος που θα αναρτώνται ανελλιπώς, στο ιστολόγιο αυτό θα βρείτε και άλλα που ίσως σας ενδιαφέρουν. Σε κάθε ενότητα, καταβάλλεται προσπάθεια ώστε οι πληροφορίες να μην είναι αποσπασματικές, αλλά σιγά και μεθοδικά, να χτίζουν μια ολοκληρωμένη εικόνα. Επισκεφτείτε σελίδες με πληροφορίες για την Ελλάδα και τους Έλληνες για παράδειγμα. Που ίσως δεν γνωρίζεται και είναι συναρπαστικές. Αν πάλι αντέχετε και στα δύσκολα, τα περιεχόμενα στην ‘’Φιλοσοφία’’ ίσως σας συγκινήσουν.
ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης