Τα κόκαλά μας είναι ζωντανοί ιστοί, αποτελούνται από κύτταρα και διαρκώς ανανεώνονται. Κάθε μέρα τα γερασμένα κύτταρα καταστρέφονται και ο οργανισμός φροντίζει να τα αντικαθιστά με καινούργια.
Έχουμε δηλαδή οστική απορρόφηση (την κάνουν κύτταρα που λέγονται οστεοκλάστες) και οστική παραγωγή (που γίνεται από κύτταρα που λέγονται οστεοβλάστες).
Μέχρι τα 25 μας φτιάχνουμε όσο καταστρέφεται και λίγο παραπάνω. Έτσι σε αυτή την ηλικία διαθέτουμε την υψηλότερη (κορυφαία) οστική μάζα. Από τα 25 και μετά και μέχρι τα 50, η οστική μάζα δεν αλλάζει και παραμένει σταθερή γιατί όσο γερνάει και καταστρέφεται τόσο και αναπαράγεται (εκτός για τις γυναίκες, αν υπάρχει νωρίτερα εμμηνόπαυση).
Από τα 50 και πέρα όλοι οι άνθρωποι – άνδρες και γυναίκες – χάνουμε προοδευτικά μια μικρή ποσότητα οστικής μάζας (1-2% ετησίως), γιατί ο οργανισμός αναπληρώνει λιγότερο από όσο καταστρέφει. Έτσι δημιουργείται έλλειμμα ισορροπίας του οστικού μεταβολισμού.
Η υψηλότερη (κορυφαία) τιμή της οστικής μάζας του καθενός μας, που την πετύχαμε στα 25 μας χρόνια, έχει μεγάλη σημασία για την πρόβλεψη και μπορεί να μας υποδείξει ποιοι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να πάθουν αργότερα οστεοπόρωση.
Σε ένα ποσοστό γυναικών γύρω στο 25-30%, το ετήσιο ποσοστό απώλειας μετά την διακοπή του κύκλου δεν είναι 1-2% αλλά πολύ περισσότερο. Αυτές οι γυναίκες Χάνοντας περίπου 5-8% κάθε χρόνο, είναι υποψήφιες να εμφανίσουν οστεοπόρωση, ειδικότερα αν στην νεαρά ηλικία δεν απέκτησαν μεγάλες τιμές ‘’κορυφαίας οστικής μάζας’’.
Έτσι μια στις τρεις γυναίκες θα εκδηλώσει οστεοπόρωση μετά τα εξήντα, ενώ μια στις τέσσερις θα παρουσιάσει κατάγματα.
Προσοχή:Μετά τα 70, λόγω προσθήκης και της γήρανσης οι γυναίκες χάνουν επιπλέον οστική μάζα και για αυτό τα κατάγματα θα αφορούν τα 2/3 εξ αυτών.
Εδώ αξίζει να επαναλάβουμε και να τονίσουμε ότι ενώ 28,5% των Ελληνίδων άνω των 50 ετών έχουν οστεοπόρωση, στην συντριπτική τους πλειοψηφία …δεν το γνωρίζουν!!!. ( ποσοστό περίπου 75%)
Αξίζει επίσης να τονιστεί ότι κακώς οι άνδρες νομίζουν ότι δεν παθαίνουν οστεοπόρωση. Το ποσοστό σε όσους είναι πάνω από 50 κυμαίνεται από 15-20%.
Οστεοπόρωση. Έ και λοιπόν;
Η σημασία και τα επακόλουθα της οστεοπόρωσης.
Διαβάστε και σκεφτείτε το ξανά.
Το έτος 2000 η Ευρωπαϊκή Ένωση των 15 τότε κρατών (με συνολικό πληθυσμό 379.000.000 ανθρώπους) υπολόγισε ότι συνέβησαν 3,79 εκατομμύρια οστεοπορωτικά κατάγματα.
Το άμεσο κόστος των καταγμάτων αυτών (δαπάνες νοσηλείας, χειρουργεία, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αναπηρικά βοηθήματα κλπ) ήταν περίπου 32 δισεκατομμύρια Ευρώ.
Το έμμεσο κόστος (αυτό που επιβαρύνει τον ασθενή και την οικογένεια κατά μεγάλο ποσοστό) είναι πολλαπλάσιο.
Η οστεοπόρωση επομένως αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα. Για τον κάθε καθένα ξεχωριστά αλλά και την κοινωνία. Προκαλεί επιπτώσεις στους ασθενείς και τις οικογένειές τους και επιβαρύνει το σύστημα υγείας και την εθνική οικονομία.
Το κύριο πρόβλημα της οστεοπόρωσης; Μα τα κατάγματα φυσικά. Για να συμβούν δεν χρειάζεται πολύ. Απαιτείται μια μικρή επίδραση ενέργειας.
Μπορεί να προκύψουν από μια απλή πτώση ή ακόμα και ένα στραβοπάτημα, ακόμα και στη διάρκεια χειρονομιών σε ένα αστείο.
Και που ακριβώς συμβαίνουν;
Στο 40% των περιπτώσεων γίνονται στους σπονδύλους, 20% περίπου στον αυχένα του μηριαίου οστού, 20% την κερκίδα και 20% σε διάφορα άλλα κόκαλα.
Τονίσαμε ήδη ότι και οι άνδρες παθαίνουν οστεοπόρωση. Φυσικά παθαίνουν και κατάγματα. Το 30% του συνόλου των οστεοπορωτικών καταγμάτων του αυχένα του μηριαίου οστού και το 20% του συνόλου των οστεοπορωτικών καταγμάτων των σπονδύλων συμβαίνει στους άνδρες.
Ιδού τώρα, πέραν των οικονομικών στοιχείων και άλλοι σοβαρότατοι λόγοι ώστε τα κατάγματα της οστεοπόρωσης να μην υποτιμηθούν:
- Ασθενείς με κάταγμα ισχίου (ή κατάγματα σπονδύλων που προκαλούν συμπτώματα) έχουν μεγαλύτερη θνησιμότητα από άτομα του ίδιου φύλου και της ίδιας ηλικίας στο γενικό πληθυσμό.
- Ένα χρόνο μετά, 20% των ασθενών με κάταγμα του ισχίου και 25% των ασθενών με κάταγμα σπονδύλων, πεθαίνουν.
- Το 50% των ασθενών, χρειάζεται μετά το κάταγμα δια βίου βοήθεια για να τα βγάλει πέρα στις συνήθεις δραστηριότητες της καθημερινής του ζωής.
- Συγκριτικά δεδομένα: Οι ημέρες νοσοκομειακής νοσηλείας για τους ασθενείς με οστεοπορωτικά κατάγματα είναι πολύ περισσότερες από όσες χρειάζονται για ασθενείς με αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή έμφραγμα του μυοκαρδίου ή καρκίνο του μαστού ή σακχαρώδη διαβήτη.
Δείτε και:
Οστεοπόρωση. Ο σιωπηλός δολοφόνος
Η Οστεοπόρωση και οι παράγοντες κινδύνου
Οστεοπόρωση. Ποιά είναι τα συμπτώματα;