Η οστεοπόρωση ανήκει στις παθήσεις για τις οποίες είναι δυνατόν να εφαρμοστούν έγκαιρα μέτρα πρόληψης. Διακρίνουμε μέτρα πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης.
Η πρωτογενής πρόληψη σχετίζεται όχι μόνο με εμάς αλλά και την προσπάθεια που θα καταβάλει η οικογένεια, το σχολείο και το οργανωμένο κράτος, ώστε να ενημερωθούμε σωστά και να φροντίσουμε.
Βέβαια αυτά τα προαπαιτούμενα εισάγουν πολλές παραμέτρους που δεν υφίστανται πάντα ή έστω, στην πατρίδα μας εν μέρει ανεπαρκούν. Όμως εδώ είναι και η διαφορά, ανάμεσα σε λαούς με χαμηλό και άλλους με υψηλό επίπεδο υγείας.
α. Πρωτογενής πρόληψη.
Αρχίζουμε από την παιδική και εφηβική ηλικία και προσπαθούμε να:
- Αποκτήσουμε το μέγιστο δυνατό επίπεδο κορυφαίας οστικής μάζας μέχρι την ηλικία των 25 ετών και να το κρατήσουμε κατά την ηλικιακή περίοδο των 25-45 ετών.
- Να μειώσουμε στο ελάχιστο την οστική απώλεια μετά την ηλικία των 45 ετών.
Τι φροντίζουμε:
- Καθημερινή λήψη ποσότητας ασβεστίου και βιταμίνης D με την τροφή.
- Φυσική καθημερινή σωματική άσκηση.
- Διατηρούμε κανονικό το σωματικό βάρος.
- Δεν καπνίζουμε
- Δεν πίνουμε πολύ αλκοόλ
- Ρυθμίζουμε την ανεπάρκεια των οιστρογόνων (σε περιπτώσεις πολύ πρόωρης εμμηνόπαυσης ή παρατεταμένης αμηνόρροιας)
- Αν πρέπει να λαμβάνουμε κορτιζόνη, με τη βοήθεια και τις οδηγίες του γιατρού, χρησιμοποιούμε τη μικρότερη δυνατή δόση. Αν χρειάζεται μεγαλύτερη δόση παίρνουμε ασβέστιο και βιταμίνη D. Σε περίπτωση ενδείξεων από την μέτρηση περί χαμηλής τιμής της οστικής πυκνότητας χρειάζεται και η προσθήκη φαρμάκων που μειώνουν την οστική απορρόφηση.
Ποιες είναι οι ημερήσιες ανάγκες σε ασβέστιο;
Έχουν υπολογιστεί και είναι περίπου 1 γραμμάριο για παιδιά μέχρι 10 ετών και για άνδρες μέχρι 65 ετών. Για εφήβους, γυναίκες όλων των ηλικιών και άνδρες άνω των 65 ετών χρειαζόμαστε 1,5 γραμμάριο.
Οι ημερήσιες ανάγκες σε βιταμίνη D είναι 400-800 διεθνείς μονάδες.
Για ασβέστιο προτιμήστε κυρίως τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Η περιεκτικότητα σε ασβέστιο ανά κιλό γαλακτοκομικού προϊόντος είναι:
Γάλα αγελάδας 1,2 γραμμάρια σε 1 κιλό
Γάλα πρόβειο 2,1 γραμμάρια σε 1 κιλό
Γιαούρτι 1,7 γραμμάρια σε 1 κιλό
Φέτα 5 γραμμάρια σε 1 κιλό
Τυρί κίτρινο 10-12 γραμμάρια σε 1 κιλό.
Εκτός από τα γαλακτοκομικά προϊόντα τα οποία στο εμπόριο βρίσκονται και εμπλουτισμένα σε βιταμίνη D και ασβέστιο, καλές πηγές βιταμίνης D είναι τα ψάρια και τα μεταλλικά νερά.
Η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία (αρκεί να είναι λογική και με αντηλιακά για να αποφύγουμε τα μελανώματα), είναι χρήσιμη.
Η σωματική άσκηση είναι σπουδαία όχι μόνο για την οστεοπόρωση αλλά και για πολλούς άλλους λόγους. Να γίνεται συστηματικά όμως, τουλάχιστον για 3-4 ώρες κάθε εβδομάδα. Προτιμήστε ασκήσεις όπως το περπάτημα, το τρέξιμο, το ανεβοκατέβασμα μιας σκάλας. Ο χορός επίσης μπορεί να βοηθήσει σημαντικά.
β. Δευτερογενής πρόληψη
Δηλαδή όταν η νόσος έχει ξεκινήσει
Ο γιατρός σας πρέπει :
(α) να θέσει έγκαιρα και πριν από το κάταγμα, τη διάγνωση
(β) να εξουδετέρωση τους παράγοντες κινδύνου και
(γ) να προλάβει την εμφάνιση των κλινικών εκδηλώσεων της πάθησης.
Βασική προϋπόθεση λοιπόν είναι η έγκαιρη διάγνωση. Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας παρέχει αυτό το πλεονέκτημα. Από τη διάγνωση και μετά ο γιατρός θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα και εφόσον υπάρχει συνεργασία του ασθενούς, η οστεοπόρωση θα τεθεί υπό έλεγχο.
Δείτε και:
Οστεοπόρωση. Ο σιωπηλός δολοφόνος
Η οστεοπόρωση και οι παράγοντες κινδύνου
Οστεοπόρωση. Πως και γιατί με απλά λόγια
Οστεοπόρωση. Ποιά είναι τα συμπτώματα;
Θεραπεία Οστεοπόρωσης. Συν Αθηνά και χείρα κίνει
Οστεοπόρωση. Εκτιμήστε τον δικό σας κίνδυνο