Το Δεκέμβριο του 2009, το Νόμπελ της Ιατρικής αφορούσε μια από τις σημαντικότερες ανακαλύψεις της σύγχρονης επιστήμης. Το μοιράστηκαν τρεις επιστήμονες που έλυσαν ένα γρίφο της βιολογίας, σχετικό με την αντιγραφή και την προστασία των χρωμοσωμάτων.
Η νέα γνώση δίνει την δυνατότητα να κατανοήσουμε, πως επέρχονται οι φθορές του DNA που οδηγούν σε νόσο, έκπτωση και γηρατειά. Γνωρίζαμε ήδη πως από τη στιγμή της σύλληψης του, κάθε οργανισμός φθείρεται και με το χρόνο καταλήγει στη γήρανση και τελικά το θάνατο.
Αυτό συμβαίνει διότι τα κύτταρα μας δεν παραμένουν ίδια στη διάρκεια της ζωής μας, αλλά διαιρούνται, ώστε να αντικαταστήσουν όσα έχουν φθαρεί. Η δυνατότητα και η συχνότητα της διαίρεσης και αντικατάστασης, δεν είναι ίδιες για όλα τα όργανα και επιπλέον, δεν συμβαίνουν για πάντα. Κάθε κύτταρο, έχει ημερομηνία λήξεως.
Αυτό ήταν γνωστό από το 1961, όταν το απέδειξε ο καθηγητής Leonard Hayflick. Έτσι, ένας αριθμός διαιρέσεων (όριο του Hayflick), προσδιορίζει τη διάρκεια ζωής μας. Με το πέρασμα του χρόνου, τα κύτταρα μας διαιρούμενα, πλησιάζουν στο τέλος τους.
Η αιτία είναι πως η άκρη των χρωμοσωμάτων, (που ονομάζεται τελομερές και στην σύλληψη μας έχει 15.000 βάσεις), δεν αντιγράφεται ολόκληρη σε κάθε διαίρεση.
Έτσι, με τις επαναλήψεις των διαιρέσεων, τα τελομερή φθείρονται και μικραίνουν. Ήδη στην εμβρυϊκή ζωή, έχουμε σημαντική απώλεια. Γεννιόμαστε με 10.000 βάσεις. Η συνεχιζόμενη στη ζωή μας έκπτωση, θα οδηγήσει στον θάνατο, όταν το μήκος των τελομερών θα είναι κάτω από 5.000 μονάδες βάσεων.
Όπως αποδείχτηκε, τα τελομερή είναι ένας προστατευτικός μηχανισμός. Εξασφαλίζουν την σταθερότητα του DNA. Επομένως η μείωση του μήκους τους, είναι μείζον αίτιο της προόδου της γήρανσης και μπορεί να θεωρηθεί προγνωστικός δείκτης της εμφάνισης και της πορείας νοσημάτων, περιλαμβανομένου και του καρκίνου.
Εντούτοις, στον ανθρώπινο οργανισμό, υπάρχει ένα ένζυμο με το όνομα τελομεράση, που ‘’επιδιορθώνει’’ ή αναστέλλει την σμίκρυνση των τελομερών. Στην τελομεράση δόθηκε η ονομασία ‘’ένζυμο της αθανασίας’’, εξαιτίας του ρόλου της στην κυτταρική γήρανση και στον καρκίνο.
Ουσίες που ενεργοποιούν την τελομεράση, αναζητούνται τώρα από τους μοριακούς βιολόγους. Ήδη είναι σε εξέλιξη, οι πρώτες πιλοτικές εφαρμογές σε ανθρώπους.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών επιστημόνων, που ερευνούν και άλλους μηχανισμούς που εμπλέκονται στην γήρανση, στο προσεχές μέλλον οι άνθρωποι, θα ζουν κατά μέσο όρο 150 περίπου χρόνια. Κατά τις ίδιες εκτιμήσεις, σαφές περιοριστικό όριο για το που θα μπορούσαμε να φτάσουμε, δεν φαίνεται να υπάρχει.
Δείτε και: Πως να κάνετε τα γηρατειά σας….Χειρότερα