Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, κατά το 2006 πραγματοποιήθηκαν πάνω από 840 εκατομμύρια ταξίδια.
Μέχρι σήμερα, ο αριθμός αυτός που αφορά όσους ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο για διακοπές ή για επαγγελματικούς λόγους, αυξήθηκε σημαντικά.
Πολλοί από τους προορισμούς των ταξιδιωτών, μπορούν να θέσουν την υγεία σε σοβαρούς κινδύνους.Ειδικά όταν στις χώρες προορισμού υπάρχουν κακές συνθήκες διαβίωσης και υγιεινής ή όταν ενδημούν μολυσματικές και παρασιτικές ασθένειες.
Δεν είναι πάντα δυνατή η επίτευξη απόλυτης προστασίας με προληπτικό εμβολιασμό των ταξιδιωτών, εντούτοις αυτός προσφέρει σε πολλές περιπτώσεις άμυνα για μια σειρά επικίνδυνες αρρώστιες. Παράλληλα οι άνθρωποι που ταξιδεύουν χρειάζεται να λαμβάνουν παράλληλα και τα απαραίτητα μέτρα υγιεινής, να προσέχουν το νερό και το φαγητό και να παίρνουν μέτρα προστασίας από έντομα πουν ίσως είναι ενδιάμεσοι φορείς ασθενειών.
Από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ),
το προτεινόμενο σχήμα εμβολιασμού για ανθρώπους που ταξιδεύουν,
αποτελείται:
α) από τα εμβόλια που πρέπει να κάνει κανονικά κάθε άνθρωπος στη ζωή του ή από τις αναμνηστικές δόσεις αυτών, όπου απαιτείται και
β) από εξειδικευμένα εμβόλια, ανάλογα με τους ιδιαίτερους κινδύνους για ασθένειες στις χώρες προορισμού και με βάση την αξιολόγηση της αναγκαιότητας πραγματοποίησης του εμβολίου για κάθε άτομο.
Κάποιες χώρες ζητούν επιπλέον, την διενέργεια συγκεκριμένων εμβολιασμών από τους ταξιδιώτες, για να αποτρέψουν τη μετάδοση συγκεκριμένων ασθενειών στους πληθυσμούς τους.
Στα εμβόλια της 1ης κατηγορίας ανήκουν τα της διφθερίτιδας, τετάνου, κοκίτη, ηπατίτιδας Β, της γρίπης τύπου Β (αιμόφιλος), της ιλαράς, παρωτίτιδας και ερυθράς, της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας, της πολιομυελίτιδας, της ανεμοβλογιάς, της φυματίωσης και επιπλέον (αλλά επιλεκτικά), εμβόλια κατά του ροταϊού (προκαλεί γρίπη) και του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (γνωστού ως HPV).
Tα εμβόλια της 2ης κατηγορίας, ανάλογα με τον τόπο προορισμού, μπορεί να είναι:
Εμβόλιο κατά της χολέρας: Άνθρωποι που ταξιδεύουν δεν διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο και δε χρειάζεται να εμβολιαστούν κατά της χολέρας, αρκεί να τηρούν τους κανόνες υγιεινής και να προσέχουν νερό και τροφή. Εμβόλιο απαιτείται μόνο σε περιπτώσεις ανθρώπων που εργάζονται σε υγειονομικές και ιατρικές αποστολές ή διασώστες που θα χρειαστεί να λάβουν μέτρα (μία δόση 3 εβδομάδες πριν από την αποστολή και μία επαναληπτική 2 εβδομάδες πριν).
Εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Α: Σε περιπτώσεις στις οποίες επικρατεί μεσαίος-υψηλός κίνδυνος μόλυνσης στις χώρες προορισμού (χορήγηση τουλάχιστον 2-4 εβδομάδες πριν από το ταξίδι και επαναληπτική δόση 6-24 μήνες μετά την πρώτη δόση).
Εμβόλιο κατά της ιαπωνικής εγκεφαλίτιδας: Η ιαπωνική εγκεφαλίτιδα είναι ο κύριος τύπος εγκεφαλίτιδας από ιό στην Ασία, σχεδόν σε όλες τις χώρες. Ο κίνδυνος είναι πιο μεγάλος σε αγροτικές περιοχές στην Ινδία, στο Μπαγκλαντές, στο Νεπάλ, στο Πακιστάν, στο Βιετνάμ και στη βόρεια Ταϊλάνδη. Εάν οι ταξιδιώτες θα παραμείνουν σε αστικές περιοχές δε χρειάζονται το εμβόλιο. Αν όμως πρόκειται να παραμείνουν σε αγροτικές περιοχές για μεγάλο χρονικό διάστημα ή κατά τη διάρκεια εποχής με έντονες βροχές και πλημμύρες καλό θα ήταν να είναι εμβολιασμένοι. Απαιτούνται 1 ή 2 δόσεις του εμβολίου πριν από το ταξίδι. Το συγκεκριμένο εμβόλιο μπορεί σε κάποια άτομα να έχει σοβαρές παρενέργειες.
Εμβόλιο κατά του μηνιγγιτιδόκοκκου: Αναγκαίο σε περιπτώσεις στις οποίες είναι γνωστή έξαρση της νόσου στη χώρα του προορισμού. Επίσης προτεινόμενο σε άτομα που διαβιούν με πολλούς άλλους ανθρώπους (σχολεία, στρατόπεδα, campingκτλ.), αλλά και σε όσους προγραμματίζουν πολύμηνη διαβίωση σε αγροτικές περιοχές της υποσαχάριας Αφρικής. Η Σαουδική Αραβία επίσης επιβάλλει τον προληπτικό εμβολιασμό κατά της νόσου σε μουσουλμάνους που κατευθύνονται μαζικά για προσκύνημα στη Μέκκα. Η χορήγηση πρέπει να γίνει 2 εβδομάδες πριν από το ταξίδι. Το εμβόλιο δεν προστατεύει παιδιά κάτω των 2 ετών.
Εμβόλιο κατά της λύσσας: Για περιπτώσεις στις οποίες επικρατεί μεσαίος-υψηλός κίνδυνος μόλυνσης στις χώρες προορισμού, όπου υπάρχουν πολλά αδέσποτα ζώα και έχουν παρατηρηθεί αυξημένα κρούσματα ανάλογων περιπτώσεων. Σε περίπτωση που θα υπάρξει δάγκωμα ζώου, πρέπει ο ταξιδιώτης να απευθυνθεί αμέσως σε νοσοκομείο για τη χορήγηση αντιλυσσικού ορού.
Εμβόλιο κατά της εγκεφαλίτιδας από κρότωνες: Σε περιπτώσεις ταξιδιού σε χώρες στις οποίες ενδημεί η νόσος (κεντρική Ευρώπη στο διάστημα από άνοιξη έως φθινόπωρο). Αφορά μόνο άτομα που πρόκειται να μείνουν σε αγροτικές περιοχές ή την ύπαιθρο. Επιπλέον προσφέρουν τα εντομοαπωθητικά σκευάσματα. Χορήγηση της 1ης δόσης: 6-14 εβδομάδες πριν από το ταξίδι και χορήγηση 2ης δόσης: 2 εβδομάδες πριν από το ταξίδι.
Εμβόλιο κατά του τυφοειδούς πυρετού: Συστήνεται σε ταξιδιώτες που επισκέπτονται χώρες στις οποίες ενδημεί η ασθένεια ή σε περιοχές στις οποίες επικρατούν κακές συνθήκες υγιεινής (συνήθως έξω από τα μεγάλα τουριστικά κέντρα). Επίσης σε άτομα που πρόκειται να μείνουν σε αυτές τις περιοχές για περισσότερο από ένα μήνα. Ιδιαίτερα επικίνδυνες είναι οι περιοχές της Ινδικής χερσονήσου. Χορήγηση του εμβολίου: 1 εβδομάδα πριν από το ταξίδι. Προσοχή: Το εμβόλιο δεν είναι αποτελεσματικό, ούτε δοκιμασμένο σε παιδιά κάτω των 2 ετών. Επίσης δεν προσφέρει 100% προστασία και στους μεγαλύτερους. Απαιτείται επομένως ιδιαίτερη προσοχή στην πόση και χρήση νερού και στο φαγητό, καθώς και τήρηση όλων των κανόνων υγιεινής.
Εμβόλιο κατά του κίτρινου πυρετού: Γίνεται σε άτομα που πρόκειται να ταξιδέψουν σε τροπικές κυρίως περιοχές στις οποίες ενδημεί η νόσος (όλες σχεδόν οι χώρες της υποσαχάριας Αφρικής και χώρες της κεντρικής και νότιας Αμερικής). Σε πολλές χώρες η προληπτική χορήγησή του πριν από το ταξίδι είναι υποχρεωτική. Το εμβόλιο δεν πρέπει να χορηγείται σε βρέφη κάτω των 9 μηνών, ενώ πρέπει να χορηγείται με προσοχή και με προϋποθέσεις σε εγκύους.
Περισσότερες πληροφορίες οι προτιθέμενοι να ταξιδέψουν μπορούν να βρουν στο διαδίκτυο στην ηλεκτρονική διεύθυνση
http://www.who.int/ith/vaccines/en/index.html
όπου η ιστοσελίδα του Παγκόσμιου οργανισμού υγείας (Π.Ο.Υ)
Δείτε και: