Το καλοκαίρι φεύγει… Η γρίπη… έρχεται

Γρίπη αποκαλούμε την λοίμωξη εκείνη του αναπνευστικού μας συστήματος που οφείλεται σε ιούς.

Εμφανίζεται κάθε χρόνο στη διάρκεια του χειμώνα και παίρνει μορφή επιδημίας που κρατάει περίπου 1 έως 2 μήνες.

Οι υπεύθυνοι RΝA ιοί που την προκαλούν, ανήκουν στην οικογένεια των ορθομυξοϊών. Μεταδίδονται από τον ένα στον άλλο κυρίως με σταγονίδια που αιωρούνται από όσους πάσχουν και βήχουν ή φτερνίζονται. Μπορεί ακόμα να μεταδοθούν και με τη χειραψία.

Τα συμπτώματα που εμφανίζουν τα προσβεβλημένα άτομα είναι γενικά και περιλαμβάνουν πυρετό, κακουχία, πονοκέφαλο και διάχυτους μυϊκούς πόνους.

Εν τούτοις ο ιός της γρίπης σπάνια θα προσβάλει άλλα όργανα και σπάνια θα εντοπισθεί έξω από το αναπνευστικό σύστημα. Καλό είναι επίσης να γνωρίζουμε ότι στις συνηθισμένες γρίπες δεν συναντάμε ιαιμία, δηλαδή παρουσία του ιού στο αίμα.

Το ποσοστό του πληθυσμού που θα νοσήσει σε μια συνήθη επιδημία δεν είναι ευκαταφρόνητο. Περιλαμβάνει το 30% των παιδιών και το 20% των ενηλίκων. Υψηλότερο του μέσου όρου ενδεχόμενο προσβολής παρουσιάζουν άτομα που με τον ένα ή άλλο τρόπο συγχρωτίζονται (σε γηροκομεία, στρατώνες, οικοτροφεία κλπ.) καθώς και οικογένειες με παιδιά σε σχολική ηλικία. Υψηλότερα επίσης ποσοστά ανευρίσκονται σε διδασκάλους.

Μετά από την έκθεση μας στον ιό θα χρειασθούν κάποιες ώρες (20 περίπου ή και αργότερα) έως να εκδηλωθούν τα πρώτα συμπτώματα.

Από τη στιγμή εκείνη και μετά, για δύο έως και πέντε ημέρες θα μεταδίδουμε εμείς τον ιό στους άλλους με ‘’μεταφορέα’’ τα σταγονίδια του βήχα και του φτερνίσματος μας.

Εκτός από τον πυρετό την κακουχία και τον πονοκέφαλο, συνήθως παρουσιάζουμε πόνο στο λαιμό στην διάρκεια κυρίως της κατάποσης, καταρροή, πταρμό και βήχα. Ο βήχας αυτός μπορεί να επιμένει για μια ή και δυο εβδομάδες και αρκετά συχνά ανησυχεί τον πάσχοντα ή τους γονείς για τυχόν επιπλοκή.

Επιπλοκές συνήθως δεν παρουσιάζονται αλλά αν αυτό συμβεί θα είναι σοβαρές.Η ιογενής πνευμονία για παράδειγμα θα απαιτήσει νοσηλεία γιατί μπορεί να κάνει υπερπυρεξία, δύσπνοια ακόμα και κυάνωση.

Άλλες επιπλοκές δεν οφείλονται απευθείας στους ιούς αλλά σε επιλοιμώξεις, δηλαδή ευκαιριακή ανάπτυξη μικροβίων λόγω της κάμψης της άμυνας του οργανισμού μας. Σε αυτές τις περιπτώσεις θα χρειασθεί θεραπεία με κατάλληλα αντιβιοτικά

Η διάγνωση ενός περιστατικού γρίπης δεν είναι δύσκολη. Τα συμπτώματα, η εποχή του χρόνου και η ταυτόχρονη προσβολή και άλλων ατόμων, μας διευκολύνουν. Εν τούτοις εδώ μπορεί να κρύβονται παγίδες. Η στενή παρακολούθηση της εξέλιξης και η αναφορά της πορείας στο γιατρό θα αποτρέψει τέτοια ενδεχόμενα και θα περιορίσει την πιθανότητα ενός λάθους ή μιας επιπλοκής.

Εξετάσεις για τη γρίπη χωρίς επιπλοκές δεν χρειάζονται. Σχετικά πρόσφατα, σε άλλες χώρες, κυκλοφόρησαν διαγνωστικά τεστ που με μια αξιοπιστία αρκετά καλή θέτουν τη διάγνωση της γρίπης. Αυτό μπορεί να είναι χρήσιμο διότι περιορίζει την άσκοπη λήψη αντιβιοτικών στην οποία δυστυχώς πολύ εύκολα καταφεύγουμε (ένας στους δυο που πάσχουν), ενώ δεν έχουν απολύτως τίποτα να προσφέρουν.

Θεραπεία

Η γρίπη δεν χρειάζεται αντιβιοτικά.

Είναι ασθένεια που θα περάσει από μόνη της. Υποστηρίζουμε με γενικά μέτρα τον άρρωστο δίνοντας αντιπυρετικά, αρκετά υγρά, παυσίπονα, ανάπαυση στο σπίτι και ελαφρό φαγητό. Ως ελαφρό φαγητό δεν εννοούμε περιορισμούς στην θερμιδική πρόσληψη αλλά ‘’ελαφριά’’ μαγειρευμένα φαγητά.

Τα τελευταία χρόνια κυκλοφόρησαν και αντιγριπικά φάρμακα που είναι αρκετά αποτελεσματικά. Πρόκειται για τις ουσίες οσελταμιβίρη και ζαναμιβίρι που υπάρχουν σε χάπια και σε εισπνοές. Εάν τα πάρουμε στο πρώτο εικοσιτετράωρο θα μειώσουμε τα συμπτώματα στην ένταση και την συνολική διάρκεια τους, καθώς και το ενδεχόμενο επιπλοκών. Η ζαναμιβίρη μάλιστα χορηγείται και σαν προφύλαξη από γρίπη, σε οικογένειες με αυξημένο το ενδεχόμενο της προσβολής.

Το αντιγριπικό εμβόλιο

 Η πρόληψη της γρίπης με το αντιγριπικό εμβόλιο δεν είναι για όλες τις ηλικίες το ίδιο επιτυχής. Κάτω των 65 ετών άτομα θα ωφεληθούν (πρόληψη) σε ποσοστό έως 80% αλλά μεγαλύτερα άτομα λιγότερο. Σε κάθε περίπτωση όμως θα υπάρξει όφελος γιατί θα έχουμε λιγότερες επιπλοκές, νοσηλείες και θανάτους ηλικιωμένων.

Ποιοι δεν πρέπει να εμβολιάζονται