Λέγοντας έκτοπη κύηση, εννοούμε την εμφύτευση του εμβρύου όχι στον βλεννογόνο του σώματος της μήτρας αλλά έξω από αυτόν, εξ ου και εξωμήτριος κύηση.
Στατιστικά, συμβαίνει στο 2,5% των κυήσεων και μπορεί να γίνει σε διάφορες θέσεις, αλλά η πλέον συνήθης είναι η σάλπιγγα (σαλπιγγική κύηση).
Αν λάβουμε υπόψη τον μεγάλο αριθμό των κυήσεων, το ποσοστό 2,5% δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο.
Σπανίως η εμφύτευση του εμβρύου, μπορεί να γίνει στο περιτόναιο ή στην ωοθήκη. Όμως οι περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις δεν είναι πρωτογενείς. Είναι δευτερογενείς και προκύπτουν όταν θα προκληθεί ρήξη του τοιχώματος της σάλπιγγας.
Γιατί συμβαίνει;
Η γονιμοποίηση ωαρίου από καθυστερημένη ωοθυλακιορρηξίαείναι δυνατόν να μην αναστείλει την εμμηνόρροια. Έτσι προκύπτει επιστροφή του εμβρύου προς την σάλπιγγα. Αυτό πάντως είναι μια πιθανή ερμηνεία.
Παθολογικές καταστάσεις (για παράδειγμα πυελικές λοιμώξεις) που εμποδίζουν την διάβαση του εμβρύου, μπορεί να είναι υπεύθυνες.
Αύξηση της πιθανότητας έκτοπης κύησης έχουμε επίσης όταν υφιστάμενες ενδοκρινικές διαταραχές εμποδίζουν τις συσπάσεις της σάλπιγγας και όταν δυσλειτουργεί η ωοθυλακιορρηξία.
Τέλος, ρόλο έχουν και οι ενδεχόμενες αναπτυξιακές διαμαρτίες ενός κυήματος.
Που οδηγεί;
Εάν αφεθεί να συνεχισθεί, μια σαλπιγγική κύηση καταλήγει σε ρήξη της σάλπιγγας που θα συμβεί στην πρώιμη εμβρυϊκή περίοδο. Θα προκύψει έτσι σοβαρή και επικίνδυνη εσωτερική αιμορραγία της μητέρας.
Υπάρχουν περιπτώσεις (σπάνιες), στις οποίες σαλπιγγικές κυήσεις κατάφεραν να φθάσουν στο τρίτο τρίμηνο, ή ακόμα πιο σπάνια, στο τέλος της κύησης.
Πως μπαίνει η διάγνωση;
Όπως είναι σαφές, η διάγνωση μας ενδιαφέρει να τεθεί έγκαιρα και όχι όταν συμβεί εσωτερική αιμορραγία.
Ο κοιλιακός πόνος που είναι το συχνότερο σύμπτωμα, σε συνδυασμό με τον υπερηχογραφικό έλεγχο και κάποιες βιοχημικές – ορμονικές εξετάσεις (β – χοριακή γοναδοτροπίνη), που εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα, θα βοηθήσουν τον έμπειρο γιατρό.
Η πρώιμη διάγνωση και η λαπαροσκοπική χειρουργική αντιμετώπιση, μηδένισαν σχεδόν τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα της έκτοπης κύησης, ενώ βελτίωσαν πολύ σημαντικά τα ποσοστά της μετεγχειρητικής γονιμότητας, της δυνατότητας δηλαδή που θα έχει μια γυναίκα, παρά την περιπέτεια της να αποκτήσει τα πολυπόθητα παιδιά.
###
Η Θεραπεία
Παλαιότερα και μέχρι τη δεκαετία του 70 περίπου, η λαπαροτομή (ανοιχτή επέμβαση) αποτελούσε την συνήθη μέθοδο καθόσον η αδυναμία έγκαιρης διάγνωσης οδηγούσε σε ρήξη.
Η λαπαροσκοπική χειρουργική, αποτελεί σήμερα την θεραπεία εκλογής, εφόσον δεν υπάρχουν αντενδείξεις (*).
Η απομάκρυνση του έκτοπου κυήματος με λαπαροσκόπηση είναι η συνήθης θεραπεία. Γίνεται αφαίρεση της σάλπιγγας, μπορεί όμως και να αποφευχθεί αυτή, με την τεχνική της γραμμικής σαλπιγγοτομής.
Η τελευταία αυτή τεχνική χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο στις ημέρες μας και στα χέρια έμπειρων και εξειδικευμένων ιατρών, δίνει πολύ καλά αποτελέσματα.
(*) Διακρίνουμε α) απόλυτες αντενδείξεις όπως η διάμεση κύηση, η καταπληξία (αιμορραγικό σοκ), η οπισθοπεριτοναϊκή συλλογή (αιματοκήλη), τυχόν αντενδείξεις χορήγησης γενικής αναισθησίας, καθώς και β) σχετικές αντενδείξεις όπως το αιμοπεριτόναιο (αίμα πάνω από 1.500 ml μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα), η μεγάλη παχυσαρκία και οι εκτεταμένες συμφύσεις.