Παρουσιάζει παγκόσμια εξάπλωση.
Τα νέα κρούσματα στον άνθρωπο σε όλο τον πλανήτη, πρέπει να είναι περισσότερα από 500.000, αν λογαριάσουμε ότι ακριβή επιδημιολογικά δεδομένα δεν διατίθενται παντού και κάθε νέα προσβολή δεν δηλώνεται πάντοτε στις υγειονομικές υπηρεσίες, όπως πρέπει.
Η βρουκέλλωση οφείλεται σε μόλυνση από τα βακτηρίδια του γένους Brucella το οποίο περιλαμβάνει έξι είδη (*),
B. melitensis (κυρίως πρόβατα και γίδια) B. abortus (βοοειδή) B. suis (χοίροι, τάρανδοι, μικρά τρωκτικά) B. canis (σκύλοι) B. neotomae (άγρια τρωκτικά) B. ovis (πρόβατα)
Τα δυο τελευταία δεν προκαλούν νόσο στον άνθρωπο, ενώ από τα παθογόνα, εκείνο που είναι πλέον λοιμογόνο είναι η B. Melitensis και ακολουθούν η B. abortus, B. suis, B. Canis.
Τα βακτηρίδια πήραν το όνομα Βρουκέλλα (Brucella) προς τιμήν του άγγλου γιατρού Bruce, που τα ανακάλυψε και ήταν ο πρώτος που τα μελέτησε.
(*) Προσφάτως έχουν προστεθεί και νέα είδη όπως η Brucella pinnipedialis (φώκιες) και Brucella cetaceae (δελφίνια, φάλαινες). Τα μέχρι σήμερα δεδομένα έδειξαν ότι και αυτά είναι παθογόνα για τον άνθρωπο.
Εντελώς πρόσφατα, απομονώθηκαν 2 ακόμα: η B. microti (από κοινά τρωκτικά και από δείγματα εδάφους) και η B. inopinata (βρέθηκε σε εμφύτευμα στήθους ατόμου με κλινική εικόνα βρουκέλλωσης)
Από πού και πώς η προσβολή;
Ρεζερβουάρ και πηγή μόλυνσης του παθογόνου βακτηριδίου της νόσου, είναι αποκλειστικά τα ζώα. Στην μεγάλη πλειοψηφία αιγοπρόβατα και αγελάδες, αλλά όχι μόνο.
Μεταδίδουν στον άνθρωπο τη βρουκέλλα, είτε με άμεση επαφή με τα εκκρίματά τους ή με κρέας, γάλα και μολυσμένα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Είναι δυνατόν η μόλυνση να μην ακολουθήσει την πεπτική οδό, αλλά να περάσει στο αναπνευστικό σύστημα με την εισπνοή μολυσμένων σωματιδίων.
Η βρουκέλλωση εξαιρετικά σπάνια, μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ένας τρόπος είναι με σεξουαλική επαφή, καθόσον βακτήρια, ειδικά του είδους B. melitensis, έχουν απομονωθεί από το προστατικό υγρό και το σπέρμα ανδρών που έπασχαν από βρουκέλλωση και είχαν εκδηλώσει προστατίτιδα ή ορχίτιδα.
Η μετάδοση σε περιπτώσεις μεταμόσχευσης, είναι ένας ακόμα κίνδυνος.
Αναφέρονται επιπλέον μολύνσεις βρεφών, οι οποίες και αποδίδονται στο θηλασμό, από μητέρα που έπασχε από βρουκέλλωση και το βακτήριο πέρασε στο γάλα.
Η βρουκέλλα, συγκαταλέγεται στα μικρόβια που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως βιολογικά όπλα.
Τι Πρέπει να ξέρω
Το παστεριωμένο γάλα, είναι απόλυτα ασφαλές. Εξυπακούεται ότι τηρούνται απόλυτα οι προδιαγραφές για την θερμοκρασία και το χρόνο παστερίωσης.
Η επιπρόσθετη φροντίδα με βρασμό είναι απολύτως περιττή και όσοι – όσες το συνηθίζουν, ας ξέρουν ότι δεν προσθέτουν τίποτα στην ασφάλεια του προϊόντος.
Επίσης απόλυτα ασφαλή, είναι όσα γαλακτοκομικά παράγονται από παστεριωμένο γάλα.
Ορισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι απόλυτα ασφαλή, ακόμα και όταν παρασκευάζονται από γάλα μη παστεριωμένο. Δεν κινδυνεύουμε από το γιαούρτι, το ανθότυρο, τη μυζήθρα, το μανούρι και τα σκληρά τυριά (κασέρι, κεφαλοτύρι, γραβιέρα), εξαιτίας του τρόπου της παρασκευής τους.
Το βούτυρο από μη παστεριωμένη κρέμα, (η οποία έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία της ωρίμανσης και έχει υποστεί την δράση των γαλακτοβάκιλλων) δεν έχει κίνδυνο. Η οξύτητα (pH) του προϊόντος δεν επιτρέπει την επιβίωση του παθογόνου παράγοντα.
Η φέτα: όταν παρασκευάζεται παραδοσιακά χωρίς να παστεριώνεται το γάλα, για να γίνει ασφαλής πρέπει να ολοκληρωθεί η διαδικασία ωρίμανσης σε άλμη, τουλάχιστο 60 ημέρες. Έτσι μόνο θα έχει πραγματοποιηθεί η αναγκαία οξύτητα, ώστε να θανατωθεί η βρουκέλλα.
Φυσικά, η φέτα που παρασκευάζεται από παστεριωμένο γάλα, (βιομηχανικά παραγόμενη) είναι απόλυτα ασφαλές προϊόν.
Προσοχή στα ‘’βιολογικά’’
Με δεδομένο τον υψηλό βαθμό κινδύνου μετάδοσης βρουκέλλωσης, πρέπει να μένουμε μακριά από ύποπτα τρόφιμα (ανώριμο τυρί φέτα) ή μη παστεριωμένο γάλα, ή γάλα που δεν έχει βράσει.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται στα επονομαζόμενα ‘’βιολογικά ή παραδοσιακά προϊόντα’’, όπου η φέτα παρασκευάζεται σε οικιακές και μη πιστοποιημένες εγκαταστάσεις και διακινείται χωρίς έλεγχο. Φυσικά κανείς δεν εξασφαλίζει ότι η φέτα ωρίμασε επί 60 ημέρες τουλάχιστον, σε άλμη.
Και το κρέας;
Η επαφή με κρέας μολυσμένων ζώων δεν έχει υψηλό κίνδυνο μόλυνσης. Η βακτηριαιμία των ζώων δεν είναι μεγάλης διάρκειας, ενώ στην ωρίμανση (σίτεμα), μειώνεται η οξύτητα (pH) δημιουργώντας όπως ήδη είπαμε, περιβάλλον που δεν ευνοεί την επιβίωση της Βρουκέλλας.
Έτσι, σύμφωνα και με την νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιτρέπεται η κατανάλωση κρέατος από μολυσμένα ζώα.
Προσοχή όμως: στον σπλήνα, τους λεμφαδένες, το μυελό τον οστών και το ήπαρ, παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωση του βακτηρίου. Ίσως γίνουν πηγή μόλυνσης, αν δεν ψηθούν πολύ καλά.
”Αχ, τι χαριτωμένο αρνάκι”.
Η Brucella μπορεί να επιζήσει περισσότερο από τρείς μήνες στο τρίχωμα νεογέννητων αμνών ή εριφίων που γεννήθηκαν από μολυσμένες μητέρες. Επειδή ο διάβολος έχει πολλά ποδάρια (*), μην σπεύδετε να τα αγκαλιάσετε. Τόσο εσείς, όσο και κυρίως, τα παιδιά σας.
(*) κανείς δεν γνωρίζει πόσα ακριβώς!
δείτε και: