Η Επιστήμη της Λογοθεραπείας και ο ρόλος του Λογοθεραπευτή

Από την συνεργάτιδα  λογοθεραπεύτρια Δήμητρα Ακούρου

Η πρώτη ιστορική αναφορά σε γλωσσικά προβλήματα προέρχεται από τον Ηρόδοτο που αναφέρει τον Βάττο, γιο του Πολύμνηστου από τη Θήρα, από τον οποίο προέρχεται και ο όρος Βατταρισμός (τραυλισμός).

Μία ακόμα αναφορά είναι εκείνη του γιου του Κροίσου, βασιλιά της Λυδίας που δεν μιλούσε. Ευρέως γνωστή είναι και η περίπτωση του ρήτορα Δημοσθένη που αδυνατούσε να προφέρει το «ρ», η φωνή του ήταν αδύναμη και οι αναπνοές του σύντομες.

Κατά το Μεσαίωνα γίνονται αναφορές σε θρησκευτικές παραδόσεις με γνωστή την περίπτωση του Ηγούμενου του Αγίου Γαληνού (840-912 μ.Χ. ) που ο ίδιος χαρακτηρίζει τον εαυτό του Balbulus (τραυλός).

Στην περίοδο της Αναγέννησης οι γνώσεις για τη γλώσσα και τις διαταραχές της εμπλουτίζονται συνεχώς. Ο Ιερόνυμος, που δίδασκε ιατρική στην Μπολόνια, την Πάδοβα και την Πίζα θεωρείται ο πρώτος που ασχολήθηκε με τον κλάδο της Φωνοϊατρικής.

Από τον 19ο αιώνα και έπειτα θα γίνουν μαζικές προσπάθειες για την αποκατάσταση των προβλημάτων του λόγου στις προηγμένες χώρες, οι οποίες όμως θα ανασταλούν κατά τη διάρκεια των δύο παγκοσμίων πολέμων. Με το πέρας των πολέμων όμως, θα υπάρξει μεγάλη αύξηση του ενδιαφέροντος στην επίλυση των προβλημάτων αυτών.

Στη χώρα μας, η επιστήμη αναπτύσσεται τα τελευταία 15 χρόνια με την ίδρυση των σχολών Λογοθεραπείας.

Τί είναι Λογοθεραπεία;

είναι η επιστήμη που ασχολείται με τις διαταραχές λόγου, ομιλίας, φωνής και μάσησης/κατάποσης σε παιδιά και ενήλικες. Μελετά τα προβλήματα του προφορικού αλλά και του γραπτού λόγου με σκοπό την πρόληψη, διάγνωση, πρόγνωση και αποκατάσταση των διαταραχών του λόγου.

Ο ρόλος του λογοθεραπευτή είναι να ενημερώνει, αξιολογεί και παρεμβαίνει εκτελώντας εξατομικευμένο πρόγραμμα συνεδριών με σκοπό την ενίσχυση των δεξιοτήτων της επικοινωνίας.

Πότε πρέπει να απευθυνθώ σε λογοθεραπευτή;

Όσον αφορά τα παιδιά, η ηλικία κατά την οποία θα παρέμβει ο λογοθεραπευτής εξαρτάται από το είδος των δυσκολιών και τους παράγοντες που εμπλέκονται με αυτές. Η διαφορετικότητα του ατόμου δημιουργεί διαφορές στο χρόνο κατάκτησης των δεξιοτήτων. Παρά τις διαφορές αυτές, έως την ηλικία των 3 ετών, οι γονείς καλούνται να αναζητήσουν κάποια γενικά χαρακτηριστικά στην επικοινωνία του παιδιού:

Το παιδί έχει βλεμματική επαφή;

Εκφράζει τις ανάγκες του και ζητάει αντικείμενα;

Υπακούει σε απλές εντολές;

Κάνει απλές προτάσεις;

Απαντάει σε ερωτήσεις;

Κάνει ερωτήσεις;

Μπορεί να παρακολουθήσει διάλογο;

Αναγνωρίζει και κατονομάζει τα μέρη του σώματος;

Χρησιμοποιεί συμβολικό παιχνίδι (για παράδειγμα ταΐζει ένα κουκλάκι, το ντύνει κλπ.);

Παρακολουθεί τη διήγηση παραμυθιών;

Γιατί είναι σημαντική η έγκαιρη προσέλευση σε λογοθεραπευτή:

Οι διαταραχές στο λόγο του παιδιού συχνά έχουν ως αποτέλεσμα δυσκολίες στη σχολική επίδοση. Οι δυσκολίες αυτές μπορεί να αφορούν την ανάγνωση και γραφή, την κατανόηση και απόδοση κειμένου και τη κριτική σκέψη των μαθητών. Με την παρέμβαση του λογοθεραπευτή στην προσχολική ηλικία μειώνονται οι πιθανότητες και ο βαθμός δυσκολίας.

Όσον αφορά τους ενήλικες, μία διαταραχή που δεν έτυχε λογοθεραπευτικής παρέμβασης κατά την παιδική ηλικία, αποτελεί αρνητικό παράγοντα πρόβλεψης.

Ο λογοθεραπευτής καλείται ακόμα να αντιμετωπίσει διαταραχές στην επικοινωνία και τη σίτιση ( στα στάδια της μάσησης και κατάποσης) σε ασθενείς με άνοια, νόσο του Πάρκινσον και άλλες νευρογενείς διαταραχές, καθώς και μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή κρανιοεγκεφαλική κάκωση από ατύχημα.

Σκόπιμο είναι να σημειωθεί ότι η επιστήμη της Λογοθεραπείας στην Ελλάδα ασκείται από απόφοιτους του Τμήματος Λογοθεραπείας της Σχολής Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας (ΣΕΥΠ) των ΤΕΙ ή κατόχους αντίστοιχου αναγνωρισμένου πτυχίου του εξωτερικού με απόφαση αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων (σύμφωνα με το Π.Δ. 38/2010).