Λέγοντας αρθρίτιδα, αναφερόμαστε σε πάρα πολλές και διαφορετικές παθήσεις (100 και πλέον) που μπορεί να έχουν πολλές διαφορές, έχουν όμως και πολλές ομοιότητες στα χαρακτηριστικά τους.
Οι διαφορές αφορούν τον μηχανισμό μέσω του οποίου προκύπτει η νόσος, τα συμπτώματα (εντόπιση, ένταση, σοβαρότητα), τα ανατομικά στοιχεία που προσβάλλονται, τον βαθμό έκπτωσης της λειτουργικότητας κλπ κλπ).
Επιπλέον έχουν να κάνουν και με την θεραπευτική προσέγγιση, αφού ο μηχανισμός εγκατάστασης της νόσου απαιτεί άλλοτε άλλη θεραπεία που αν είναι η σωστή και αποδώσει, θα επηρεάσει την εξέλιξη της ‘’αρθρίτιδας΄΄ διαφορετικά από ότι θα συμβεί σε μια ανεπαρκή επιλογή η σε περιπτώσεις ασθενών που δεν συνεργάζονται.
Χρειάζεται δίαιτα γιατρέ μου;
Κλασικό ερώτημα που γίνεται στο τέλος κάθε επικοινωνίας με το γιατρό, σε κάθε περίπτωση και για κάθε νόσο.Εντούτοις συχνό φαινόμενο είναι ο γιατρός να μην επιμένει ιδιαιτέρως σε δίαιτα στις περιπτώσεις με ‘’αρθριτικά’’, αφού αρκετά διαδεδομένη είναι η αντίληψη πως η διατροφή μας, δεν έχει να παίξει κάποιο σημαντικό ρόλο. Στα ασφαλιστικά ταμεία μάλιστα, όταν ο ιατρός ‘’πνιγόταν’’ στη δουλειά, και να ήθελε δεν προλάβαινε να αναλύσει περισσότερα.
Όπως θα δείξουμε παρακάτω, αυτό είναι λάθος.
Κοινός τόπος των αρθριτικών
Αυτό που είναι κοινό σε όλες τις ‘’αρθρίτιδες’’ είναι ο πόνος. Προκαλείται από τη δημιουργία φλεγμονής στο σημείο που πάσχει. Συνυπάρχει ερυθρότητα, και πρήξιμο, ενώ η φυσιολογική κίνηση της άρθρωσης, μπορεί να είναι περιορισμένη, κάτι που κοστίζει στον άρρωστο και πληρώνεται με μείωση της συμμετοχής στην εργασία, τις δραστηριότητες της ημέρας, στην άθληση, την αναψυχή.
2 σωστοί στόχοι
Με την διατροφή μας στα ‘’αρθριτικά’’, πρέπει να επιδιώκουμε:
Α) Να διατηρήσουμε φυσιολογικό βάρος (ή να έλθουμε στα σωστά κιλά)
Β) Να προσλάβουμε όλα τα συστατικά που είναι απαραίτητα για τον οργανισμό γενικότερα και τις υγιείς αρθρώσεις ειδικότερα. Με άλλα λόγια πρόκειται για τις βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία.
Το σωστό βάρος
Είναι ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας αφού όλα τα κιλά ενός οργανισμού ‘’φορτώνονται’’ στις αρθρώσεις, κυρίως στα πόδια (ισχίο, γόνατα, αστράγαλοι) αλλά και στην σπονδυλική στήλη (κυρίως οσφυϊκή μοίρα).
Μάλιστα το βάρος αυτό, κατά την διάρκεια της λειτουργίας της άρθρωσης (πχ. βάδιση, άθληση), γίνεται πολλαπλάσιο.
Έτσι δεν είναι τυχαίο πως η απώλεια κιλών (5% του σωματικού βάρους) βοηθά σημαντικά την φυσιολογική λειτουργία της άρθρωσης. Μελέτες έδειξαν πως αν η απώλεια βάρους φτάσει στο 10% μπορεί ακόμα και να εξαφανίσει τα ενοχλητικά συμπτώματα της πάθησης.
Τι κάνω;
Αφού μετρήσω πόσο ζυγίζω και υπολογίσω πόσα κιλά πρέπει να χάσω, ξεκινώ την προσπάθεια μου. Δεν βάζω ασφυκτικά περιθώρια. Σιγά – σιγά. Με υπομονή και επιμονή
Να θυμάστε: τρώμε ποικιλία τροφών (όχι μονότονα τα ίδια και τα ίδια) και Δεν τρώμε μεγάλες ποσότητες.
Ζάχαρη και λιπαρά δεν μας ευνοούν. Όχι στην αρθρίτιδα αλλά στο πάχος. Αποφεύγουμε επομένως έτοιμα φαγητά και διάφορα είδη σνακ που τα περιέχουν.
Στη διατροφή μας έχουν περίοπτη θέση τα φρούτα και τα πράσινα λαχανικά.
Δυο φορές την εβδομάδα τουλάχιστον, τρώμε ψάρι.
Μια μεικτή (μεσογειακή) δίαιτα
Περιέχει όλα τα συστατικά που απαρτίζουν ένα υγιές διαιτολόγιο. Μας χρειάζονται υδατάνθρακες (για ενέργεια), πρωτεΐνες (μυϊκός ιστός) και λιπαρά (χρήσιμα στα κύτταρα.
Επιπλέον μια τέτοια δίαιτα μας δίνει και άλλα συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία), τα οποία απαιτούνται για ‘’να τρέχουν’’ ομαλά και χωρίς προβλήματα όλα τα πολύπλοκα συστήματα και μεταβολικά μονοπάτια στον οργανισμό.
Πρέπει να ξέρουμε ότι στην αρθρίτιδα όταν πρόκειται για μια χρόνια φλεγμονή και εξαιτίας της έχουμε αυξημένες οργανικές ανάγκες, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε ποιες ελλείψεις μπορεί να υπάρχουν στα παραπάνω συστατικά. Οι ελλείψεις μπορεί να προκύψουν είτε εξαιτίας της θεραπείας, είτε λόγω της φύσεως της πάθησης.
Παραδείγματα
Ασθενείς με αρθρίτιδα έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν οστεοπόρωση. Οι πιθανότητες αυξάνουν εάν κάνουν παρατεταμένη χρήση στεροειδών φαρμάκων (κορτιζόνη).
Ειδικότερα γυναίκες με ‘’αρθριτικά’’ που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση (και ως εξ αυτής τείνουν να έχουν χαμηλό ασβέστιο και αυξημένο κίνδυνο για αδύναμα οστά, πρέπει να προσέχουν την δίαιτα τους (πλούσιες σε ασβέστιο πηγές είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι ξηροί καρποί, τα όσπρια και τα ψάρια, ειδικά τα μικρά που μπορούν να φαγωθούν και με τα κόκκαλα).
Όμως για να γίνει απορρόφηση του ασβεστίου, χρειάζεται η βιταμίνη D και αυτή λαμβάνεται από κάποια τρόφιμα (τόνος, σαρδέλες, αυγά, συκώτι, γαλακτοκομικά) Στα γαλακτοκομικά μάλιστα βρίσκουμε και εκείνα στα οποία κατά την επεξεργασία έχει προστεθεί βιταμίνη D.
Ένα σημαντικό πρόβλημα ασθενών με αρθρίτιδα είναι συχνά η σιδηροπενική αναιμία. Αυτό οφείλεται στην συχνή χρήση και χρόνια κατανάλωση μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, περιλαμβανομένης της ασπιρίνης και του μεφεναμικού οξέος (Ponstan). Τα φάρμακα αυτά μπορούν να προκαλέσουν μικροσκοπική (μη ορατή με γυμνό μάτι) αιμορραγία από το πεπτικό μας.
Για την αναπλήρωση του, η καλύτερη πηγή σιδήρου στη διατροφή είναι το κόκκινο κρέας, αλλά και τα όσπρια και τα λαχανικά με σκούρο πράσινο χρώμα.
Σε πολλές περιπτώσεις η αναιμία λόγω αρθρίτιδας δεν βελτιώνεται με τη λήψη σιδήρου, γι αυτό συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν ξεκινήσετε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής. Σε κάθε περίπτωση, και επειδή μια σιδηροπενική αναιμία μπορεί εκτός από το προφανές να υποκρύπτει και κάτι άλλο, μην εφησυχάζετε αν δεν απαντηθεί το ‘’γιατί’’.
Άλλα συστατικά στα οποία έχει παρατηρηθεί πως παρουσιάζουν έλλειψη άτομα με αρθρίτιδα είναι το φολικό οξύ, η βιταμίνη C, οι βιταμίνες Β6 και Β12, η βιταμίνη Ε, ο ψευδάργυρος και το μαγνήσιο.
Σε κάθε περίπτωση η σωστή διατροφή είναι η ιδανική πηγή για όλα τα παραπάνω θρεπτικά συστατικά. Εάν όμως δεν καταναλώνετε ποικιλία τροφών ή εάν προσπαθείτε να χάσετε βάρος τότε οι τροφές ίσως δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες σας. Ενδέχεται να υπάρχει ανάγκη να προσθέσετε στη διατροφή σας κάποιο συμπλήρωμα διατροφής όπως το ασβέστιο, η βιταμίνη D ή μία πολυβιταμίνη.
Δίαιτες αποκλεισμού
Οι λεγόμενες και ‘’στερητικές’’ δίαιτες που ‘’βοηθούν’’, είναι ένας αστικός μύθος που συνοδεύει τις life style οδηγίες διαφόρων ηλεκτρονικών και μη εντύπων.
Με εξαίρεση την ουρική αρθρίτιδα όπου ο περιορισμός τροφών πλούσιων σε πουρίνες και πυριμιδίνες (αυξάνουν το ουρικό), είναι αναγκαίος, ο γενικός κανόνας είναι: φάτε τόσο ώστε να πάρετε την απαραίτητη για τον οργανισμό σας ενέργεια, από μεικτή διατροφή που δεν της λείπει κανένα από τα συστατικά που προαναφέρθηκαν.
δείτε και:
”Αρθριτικά”; Δεν είναι όλα ίδια.
‘’Υποφέρω αλλά δεν με πιστεύουν’’ . Η Μυθολογία των ρευματικών παθήσεων
Τι ακριβώς είναι η υδροθεραπεία;
Πως χρησιμοποιούμε τα ιαματικά νερά
Θεραπευτικές ενδείξεις λουτροθεραπείας. Πότε και που ωφελούν.
Κάνει να πάω στα μπάνια; Ενδείξεις και Αντενδείξεις Λουτροθεραπείας.