Τις λίγες πρώτες ημέρες μετά την γέννηση, μικρόβια κατακλύζουν το έντερο του ανθρώπου και σχηματίζουν αποικίες. Παραμένουν εκεί δια βίου και συμβιώνουν (*) με αυτόν.
(*) Η συμβίωση (λέγεται και βιολογική αμοιβαιότητα), είναι σχέση που μπορεί να αναπτυχθεί μεταξύ ανόμοιων οργανισμών λόγω αμοιβαίας ωφέλειας. Κάθε ένας εκ των δύο εταίρων ονομάζεται “συμβιωτικός οργανισμός” .
Πρόκειται για αυτό που στην ιατρική γλώσσα ονομάζουμε εντερική μικροβιακή χλωρίδα.
Στον φυσιολογικό οργανισμό η συντριπτική πλειοψηφία των μικροβίων αυτών δεν είναι παθογόνος. Όχι μόνο δεν μας βλάπτουν λοιπόν, αλλά υπάρχει αμοιβαία ωφελεία.
Ποια είναι η αμοιβαία ωφέλεια δεν το γνωρίζαμε λεπτομερώς έως και σχετικά πρόσφατα. Θεωρούσαμε ότι τους προσφέραμε φιλόξενο περιβάλλον και φαγητό και μας προσέφεραν βιταμίνες ή ιχνοστοιχεία κυρίως μέσω του μεταβολισμού τους.
Όμως τα πράγματα είναι πιο πολύπλοκα και τα τελευταία χρόνια αρχίσαμε να βλέπουμε μια πολύ μεγαλύτερη εικόνα για το ρόλο της χλωρίδας καθώς και για το ρόλο του εντερικού φραγμού, η ακεραιότητα του οποίου έχει ιδιαίτερη σημασία.
Ο αναγνώστης θα καταλάβει καλλίτερα όταν θα αναφερθούμε σε παθολογικές καταστάσεις όπου υπάρχει πρόβλημα στον οργανισμό και η διόρθωση του με προβιοτικά, φαίνεται να οδηγεί σε λύση.
Πως λειτουργεί η χλωρίδα
Έχει σήμερα διαπιστωθεί ότι υπάρχει μια αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ εντέρου και
μικροβιακής χλωρίδας από την μια, και διαφόρων συστημάτων του οργανισμού από την άλλη.
Εάν η επικοινωνία αυτή είναι αδιατάρακτη εξασφαλίζει ομαλή λειτουργία. Αν υπάρχει διαταραχή, υπάρχουν επιδράσεις στην κανονική ομοιόσταση του οργανισμού (πεπτικός σωλήνας, κεντρικό νευρικό σύστημα, αυτόνομο νευρικό σύστημα, ανοσοποιητικό σύστημα και οι διάφοροι μηχανισμοί του) και φαίνεται ότι αυτό συμβάλλει στην εμφάνιση νοσημάτων.
Έως τώρα από μελέτες γνωρίζουμε ότι διαταραχές της χλωρίδας μπορεί να οδηγήσουν:
1. Σε διαταραχή στην αποθήκευση λίπους καθώς και την ενεργειακή διαχείριση του οργανισμού μας
2. Βλάβη στους μηχανισμούς μέσω των οποίων το έντερο βάζει φραγμούς σε διάφορα παθογόνα μικρόβια ή ουσίες
3. Ανάπτυξη χαμηλού βαθμού και παρατεταμένης φλεγμονής τόσο στο ίδιο το έντερο όσο και συστηματικά.
4. Αυξημένη αντίδραση στο stress και πρόκληση ανησυχίας δυνάμενης να φθάσει έως και καταθλιπτικής κατάστασης.
Και τι είναι τα προβιοτικά;
Είναι μικροοργανισμοί μη παθογόνοι, δηλαδή βακτήρια που μοιάζουν με τα ωφέλιμα βακτήρια που υπάρχουν εκ φύσεως εντός του εντέρου.
Χορηγούνται από το στόμα και επιβιώνουν στην διαδρομή τους από το ανώτερο πεπτικό, διότι δεν επηρεάζονται από το οξύ του στομάχου ούτε και από τη χολή.
Διάφορες έως τώρα μελέτες δείχνουν ότι βελτιώνουν τη φυσιολογική εντερική χλωρίδα (τα μικρόβια που ζουν στο έντερο), διότι αποτρέπουν την ανάπτυξη παθογόνων βακτηρίων και την εγκατάσταση βλαβερών μικροοργανισμών και ευνοούν την ανάπτυξη καλών (μη παθογόνων) βακτηρίων.
Μειώνουν επίσης το pΗ του εντέρου.
Ανταγωνίζονται επομένως με παθογόνους μικροοργανισμούς στη γαστρεντερική οδό και εμποδίζοντας την ανάπτυξη τους εμποδίζουν και την όποια βλαπτική δράση τους. Αυτό το επιτυγχάνουν με παραγωγή διαφόρων αντιμικροβιακών ουσιών.
Απομένει όμως να μάθουμε πολλά ακόμα για όλα αυτά, διότι εκτός άλλων τα προβιοτικά έχουν και πολλές και διάφορες άλλες επιδράσεις.
δείτε και:
Λιπώδες ήπαρ, 2. Διάγνωση και αντιμετώπιση
Εντερική χλωρίδα και προβιοτικά. Εφαρμογές και διιστάμενες απόψεις (τρίτο μέρος)
Εντερική χλωρίδα και προβιοτικά. Εφαρμογές και διιστάμενες απόψεις (δεύτερο μέρος)