Όπως σε πολλά άλλα νοσήματα έτσι και στην νόσο Alzheimer η έγκαιρη αντίδραση θα μπορούσε να σταματήσει εντελώς το πρόβλημα ή να επιβραδύνει σημαντικά την εξέλιξη του. Σήμερα οι γνώσεις μας ως προς αυτό είναι αρκετές και οι δυνατότητες υφίστανται.
Το πρόβλημα εντούτοις είναι ότι όταν επιτέλους μπαίνει η διάγνωση, η βλάβη από την εναπόθεση αμυλοειδούς στα εγκεφαλικά κύτταρα είναι ήδη προχωρημένη διότι η εκτεταμένη νευρωνική απώλεια εμφανίζεται πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα της νόσου.
Από πλευράς προγνωστικών εξετάσεων, οι μόνες μέθοδοι που διαθέτουμε αυτή την ώρα για την ανίχνευση αμυλοειδούς βήτα στον εγκέφαλο είναι η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET) ή η μέτρηση στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό μετά από παρακέντηση στην σπονδυλική στήλη.
Η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων δεν διατίθεται παντού ενώ η λήψη εγκεφαλονωτιαίου υγρού με παρακέντηση, είναι μια επεμβατική μέθοδος που δεν είναι αρεστή στον εξεταζόμενο ούτε εύκολη για να γίνει από τον οποιονδήποτε.
Επομένως η ανακοίνωση ερευνητών από το Μισσούρι που παρουσιάστηκε στο Διεθνές Συνέδριο της Ένωσης Αλτσχάιμερ, (που πραγματοποιήθηκε στο Λονδίνο) και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Alzheimer’s and Dementia χαιρετίστηκε με ενδιαφέρον διότι δείχνει πως ο έλεγχος του αίματος μπορεί να εντοπίσει τους δείκτες της νόσου του Αλτσχάιμερ πριν τα άτομα αρχίσουν να εμφανίζουν απώλεια μνήμης και σύγχυση.
Αυτό φυσικά είναι ένα σημαντικό βήμα για την πρόβλεψη του κινδύνου ασθένειας για κάθε έναν από εμάς.
Υπενθυμίζω εδώ για να καταλάβει ο αναγνώστης, ότι ο εγκέφαλος στην καθημερινή δραστηριότητα του, παράγει διαρκώς μια κολλώδη πρωτεΐνη που ονομάζεται βήτα αμυλοειδές και την απομακρύνει με το αίμα και το εγκεφαλονωτιαίο υγρό.
Όταν για άγνωστους λόγους αυτή η πρωτεΐνη αρχίσει να συσσωρεύεται, δημιουργεί πλάκες αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, που καταστρέφουν τα νευρικά κύτταρα και προκαλούν βλάβες οι οποίες οδηγούν στην νόσο του Alzheimer.
Το … ξεσκαρτάρισμα
Όλοι καταλαβαίνουμε λοιπόν, πως απλές εξετάσεις διαλογής που μπορούν να προβλέψουν τον κίνδυνο ενός ατόμου για τη νόσο αρκετά χρόνια πριν εμφανιστεί η συσσώρευση πλάκας, είναι μια μεγάλη πρόοδος.
Προηγούμενες μελέτες εντούτοις, δεν κατάφεραν να αποδείξουν σχέση ανάμεσα στην μέτρηση τιμών βήτα αμυλοειδούς στο αίμα και παρουσίας βήτα αμυλοειδούς στον εγκέφαλο.
Η νέα μελέτη έγινε σε 41 άτομα πάνω από τα 60 χρόνια. Τα επίπεδα αμυλοειδούς μετρήθηκαν λαμβάνοντας 20 δείγματα αίματος από κάθε άτομο επί 24 ώρες.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι από τα άτομα αυτά 23 ήταν θετικά για συσσώρευση αμυλοειδούς και 18 ήταν αρνητικά.
Έγινε επαλήθευση σε όλους με PET και εξέταση εγκεφαλονωτιαίου υγρού.
Πως προέκυψαν τα συμπεράσματα
Υπάρχουν δυο κυρίως τύποι αμυλοειδούς, ο βήτα 42 και ο βήτα 40. Στην μελέτη μέτρησης αμυλοειδούς στο αίμα, διαπιστώθηκε ότι ο τύπος βήτα 42 ήταν 10-15% χαμηλότερος από τον βήτα 40.
Επειδή οι αμυλοειδείς πλάκες στον εγκέφαλο αποτελούνται κατά κύριο λόγο από αμυλοειδές βήτα 42, αυτό οδηγεί στο συμπέρασμα ότι είναι πιθανό ότι εναποτίθεται στον εγκέφαλο πριν μετακινηθεί στην κυκλοφορία του αίματος.
Έτσι οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι θα μπορούσαν να ταξινομούν με ακρίβεια τους ανθρώπους ως θετικούς ή αρνητικούς στο αμυλοειδείς με απλή μέτρηση της μέσης αναλογίας αμυλοειδούς βήτα 42 προς αμυλοειδές βήτα 40.
Χρησιμοποιώντας το μέσο όρο των 20 δειγμάτων, η ομάδα κατάφερε να ταξινομήσει σωστά το 89% των ανθρώπων ενώ με βάση ένα δείγμα αίματος ήταν 86% ακριβείς.
Αυτό είναι εξαιρετικά χρήσιμο γιατί θα μπορούσε να οδηγήσει σύντομα σε εύκολη, γρήγορη και φθηνή εξέταση για τον εντοπισμό ατόμων με υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης ασθένειας Alzheimer.
δείτε και: