Πέρασε πάνω από ένας αιώνας από τότε που ο διακεκριμένος Αμερικανός γιατρός William J Mayo δήλωσε : «Δεν υπάρχει αθώος χολόλιθος»
Σήμερα εντούτοις υπάρχουν αρκετές αποδείξεις που μας λένε ότι τα περισσότερα τυχαίως ανακαλυφθέντα αλλά κλινικώς σιωπηλά (*) περιστατικά χολολιθίασης, σπάνια έχουν κλινική σημασία.
(*) χωρίς να προκαλούν συμπτώματα
Έχει διαπιστωθεί ότι, οι περισσότεροι εκ των ασθενών στις δυτικές χώρες παραμένουν ασυμπτωματικοί καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους και δεν χρειάζονται καμία θεραπεία.
Επιπλέον, στατιστικά ευρήματα σε ιατροδικαστικές περιπτώσεις αυτοψίας, δείχνουν ότι περισσότερο από το 90% των εξετασθέντων που είχαν χολολιθίαση, πέθαινε από άσχετα αίτια. Γενικώς, ο θάνατος ως η τελική επιπλοκή από τυχαίως διαγνωσθείσα και ασυμπτωματική χολολιθίαση είναι πολύ σπάνιος.
Σε μια ενδιαφέρουσα μελέτη, 123 μέλη του πανεπιστημίου του Michigan, που διαπιστώθηκε ότι είχαν πέτρες στην χοληδόχο κύστη, παρακολουθήθηκαν εξεταζόμενοι συστηματικά για 15 χρόνια.
Από τα άτομα αυτά στα 5, 10 και 15 χρόνια παρακολούθησης, 10%, 15% και 18% αντίστοιχα έγιναν συμπτωματικά.
Ο κατά προσέγγιση ρυθμός με τον οποίο εμφάνισαν πόνο στα χοληφόρα ήταν 2% ετησίως για τα πρώτα 15 χρόνια.
Σε άλλη μελέτη στην Ιταλία, μόνο το 0,3% της ομάδας που παρακολουθήθηκε ανέπτυξε μια χολική επιπλοκή και σε όλους προηγήθηκε κολικός.
Πέραν αυτού, ο απόλυτος κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου στην χοληδόχο εκτιμήθηκε στατιστικά μικρότερος από 1%.
Άλλη σειρά παρακολούθησης ατόμων με ασυμπτωματική χολολιθίαση, έδειξε ότι σε διάστημα 20 χρόνων μόνο το 18% των ατόμων εμφάνισε πόνο στα χοληφόρα. Η μέση ετήσια πιθανότητα εμφάνισης του κολικού πόνου ήταν 2% για τα πρώτα 5 χρόνια, 1% κατά τη διάρκεια της δεύτερης πενταετίας και 0,5% και 0,1% κατά τη διάρκεια της τρίτης και τέταρτης.
Κανένα από αυτά τα άτομα δεν πέθανε από τη νόσο.
Σύμφωνα με την έκθεση της διάσκεψης του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας (USA), το 10% των ασθενών αναπτύσσουν συμπτώματα κατά τη διάρκεια των πρώτων 5 ετών και το 20% κατά τα 20 χρόνια .
Μελέτη σε 135 άνδρες και γυναίκες με ασυμπτωματική χολολιθίαση στη Νέα Υόρκη, έδειξε ότι σε μια μέση χρονική διάρκεια παρακολούθησης 46,3 μηνών, το 10% ανέπτυξε συμπτώματα και μόνο το 7% χρειάστηκε χολοκυστοκτομή.
Ανάλογα ευρήματα έχουν αναφερθεί από τη Νορβηγία και την Ιταλία.
Θα μπορούσε κανείς να συμπεράνει ότι μετά από 20 χρόνια, περίπου τα δύο τρίτα των ατόμων με ασυμπτωματική χολολιθίαση θα εξακολουθούν να παραμένουν χωρίς συμπτώματα .
Συνοψίζοντας
Οι περισσότερες μελέτες (όλες από τη Δύση) που διεξήχθησαν κατά κύριο λόγο στη δεκαετία του 1980, δείχνουν τα εξής:
Η εξέλιξη από ασυμπτωματική σε συμπτωματική νόσο είναι σχετικά χαμηλή, κυμαινόμενη από 10-25% σε διάστημα 5-15 ετών.
Όσο περισσότερο οι ασθενείς παραμένουν ασυμπτωματικοί, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να αναπτύξουν συμπτώματα.
Η πλειοψηφία των ασθενών αναπτύσσει σπάνια σοβαρές, δυνητικά απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές, όπως οξεία χολαγγείτιδα ή σοβαρή οξεία παγκρεατίτιδα, χωρίς πρώτα να παρουσιάσει τουλάχιστον ένα επεισόδιο κολικού πόνου.
Και η τελική πρόταση;
Η δουλειά του γιατρού δεν είναι να δίνει διαταγές αλλά συμβουλές. Τα παραπάνω στοιχεία βοηθούν τον ενδιαφερόμενο να καταλήξει. Πριν το κάνει πρέπει να λάβει και μερικά ακόμα πράγματα υπόψη:
- Ένα χειρουργείο έχει μικρό αλλά υπαρκτό αριθμό επιπλοκών.
- Στην λαπαροσκοπική αφαίρεση της χοληδόχου, χρειάζεται εμπειρία και ικανότητα ώστε να αποφευχθεί ο τραυματισμός των χοληφόρων.
Από την άλλη πλευρά
- Αν και σπάνια, η σοβαρή επιπλοκή στα χρόνια που θα ακολουθήσουν, παραμένει ως ενδεχόμενο.
- Ένας οργανισμός που σήμερα θα αντιδράσει άνετα σε ένα χειρουργείο, ίσως δυσκολευτεί μετά από 10 ας πούμε χρόνια, αν υφίστανται νέα προβλήματα υγείας (πχ. σάκχαρο, ένα έμφραγμα που μεσολάβησε, ένα ήπιο εγκεφαλικό, μια καρδιακή ανεπάρκεια ή σοβαρή αρρυθμία κλπ.,)
- Μια λαπαροσκοπική εξαίρεση (που την προτιμάμε από ένα ανοικτό χειρουργείο) μπορεί στο μέλλον να μην είναι εφικτή διότι φλεγμονές σκλήρυναν το τοίχωμα και καθήλωσαν την χοληδόχο στην ανατομική της θέση. Μια προσπάθεια κινητοποίησης θα είναι επικίνδυνη και για το λόγο αυτό η επέμβαση που ίσως θα χρειαστεί θα πρέπει να γίνει με την κλασική μέθοδο (ανοιχτό χειρουργείο)
- Κατά την παρέλευση των ετών, θα ισχύει πάντα πως πρέπει να λαμβάνονται προληπτικά προφυλακτικά μέτρα με προσοχή στο τι τρώμε και τι πίνουμε
δείτε και:
Πέτρα ”στη χολή” – Λαπαροσκοπική αφαίρεση