Αρχική » Εγκέφαλος » Το νευροενδοκρινικό σύστημα και ο θαυμαστά πολύπλοκος άνθρωπος

Το νευροενδοκρινικό σύστημα και ο θαυμαστά πολύπλοκος άνθρωπος

Συνηθίζω να παρομοιάζω τον ανθρώπινο οργανισμό με μηχανή … εσωτερικής καύσεως. Σύνθετη όμως και πολύπλοκη σε βαθμό που να προκαλεί θαυμασμό.

Ταυτόχρονα προκαλεί και απορία. Διότι όπως ξέρετε, οι επιστήμες μας δεν γνωρίζουν τα πάντα για τον τρόπο λειτουργίας αυτής της μηχανής.

Έτσι για την ώρα, σε πολλά νοσήματα αρκούμεθα να αντιμετωπίζουμε συντηρητικά αλλά όχι θεραπευτικά το πρόβλημα, ενώ σε άλλα που δυστυχώς δεν είναι λίγα, παρακολουθούμε αμήχανοι την εξέλιξη των πραγμάτων χωρίς να παρεμβαίνουμε ουσιαστικά.

Τα λίγα αυτά λόγια σχετίζονται με τον θαυμασμό που σας προείπα για τον κατασκευαστικό σχεδιασμό μας γενικώς, και εν προκειμένω, για τον σχεδιασμό του νευροενδοκρινικού συστήματος.

Αποτελείται από ειδικά κύτταρα που ονομάζονται νευροενδοκρινικά και είναι διάσπαρτα στο σώμα. Ονομάζονται έτσι διότι είναι σαν τα νευρικά κύτταρα αλλά παράγουν και ορμόνες όπως δηλαδή τα κύτταρα του ενδοκρινικού συστήματος.

Παίρνοντας μηνύματα από το νευρικό σύστημα συνθέτουν και απελευθερώνουν ορμόνες οι οποίες ελέγχουν πολλές λειτουργίες του σώματος.

Τα νευροενδοκρινικά κύτταρα βρίσκονται σχεδόν σε όλα τα όργανα αλλά κυρίως τα συναντάμε διάσπαρτα στο πεπτικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένου του λεπτού εντέρου, του ορθού, του στομάχου, του παχέος εντέρου, του οισοφάγου και της σκωληκοειδούς, της χοληδόχου κύστης και του παγκρέατος.

Θα τα συναντήσουμε επίσης και μεταξύ των θυρεοειδικών κυττάρων αλλά και στους πνεύμονες ή τους βρόγχους και την αναπνευστική οδό (κεφαλή – λαιμός).

Ο υποφυσιακός αδένας, οι παραθυρεοειδείς αδένες και ο μυελός των επινεφριδίων είναι κατασκευασμένα από νευροενδοκρινικά κύτταρα.

Άλλες θέσεις εντόπισης νευροενδοκρινικών κυττάρων περιλαμβάνουν τον θύμο, τους νεφρούς, το ήπαρ, τον προστάτη, το δέρμα, τον τράχηλο, τις ωοθήκες και τους όρχεις.

Το σύνολο των κυττάρων αυτού του τύπου που υπάρχει διασκορπισμένο στον οργανισμό αναφέρεται ως νευροενδοκρινικό σύστημα.

Τι ρόλο παίζει στον οργανισμό;

Τα νευροενδοκρινικά κύτταρα ανταποκρινόμενα σε ηλεκτρικά ή χημικά ερεθίσματα, που προέρχονται από το νευρικό μας σύστημα, παράγουν και απελευθερώνουν ορμόνες και άλλες ουσίες (πεπτίδια), με ανάλογη των ορμονών δράση.

Οι ορμόνες ταξιδεύουν σε όλο το σώμα με την αιματική κυκλοφορία και συνδέονται σε άλλα κύτταρα με συγκεκριμένους υποδοχείς, προκαλώντας μεταβολές και ρυθμίζοντας την λειτουργία τους.

Έτσι έχουμε:

• Ρύθμιση της ταχύτητας με την οποία τα τρόφιμα μετακινούνται στον πεπτικό μας   σωλήνα.
• Απελευθέρωση πεπτικών ενζύμων για τη διάσπαση των τροφών
• Ρύθμιση της ροής αίματος στους πνεύμονες
• Ρύθμιση της ροής αέρα στους πνεύμονες
• Ρύθμιση στην αρτηριακή πίεση
• Ρύθμιση στον καρδιακό ρυθμό
• Ρύθμιση του επιπέδου του σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα
• Ρύθμιση ανάπτυξης των οστών και των μυών

Παραδείγματα ορμονών ή πεπτιδίων που απελευθερώνονται από τα νευροενδοκρινικά κύτταρα.

Η επινεφρίνη (αδρεναλίνη) παράγεται από τα νευροενδοκρινικά κύτταρα των επινεφριδίων. Απελευθερώνεται σε περιόδους έντασης, άγχους, φόβου και αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό και την αρτηριακή πίεση.

Η αυξητική ορμόνη (λέγεται και σωματοτροπίνη). Παράγεται στον αδένα της υπόφυσης. Προωθεί την ανάπτυξη και τον πολλαπλασιασμό των κυττάρων καθώς και την ανάπτυξη οστών και σκελετικών μυών. Προκαλεί επίσης λιπόλυση.

Η σεροτονίνη (5-ΗΤ ή 5-υδροξυτρυπταμίνη) είναι μια χημική ουσία (νευροδιαβιβαστής), που απελευθερώνεται από τα νευρικά κύτταρα που βοηθούν στην πέψη. Πολλή σεροτονίνη του σώματος βρίσκεται και φτιάχνεται στα νευροενδοκρινικά κύτταρα του πεπτικού, ελέγχοντας την κίνηση της τροφής μέσω της γαστρεντερικής οδού.

Η γαστρίνη, λέει στο στομάχι να απελευθερώσει οξύ και ένζυμα από τους αδένες του, για να βοηθήσει την πέψη.

Η ινσουλίνη, παράγεται από κύτταρα στο πάγκρεας. Μειώνει όταν είναι υψηλό το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα, βάζοντας την στα κύτταρα για να ‘’καεί’’ παράγοντας ενέργεια.

ΑπάντησηΑκύρωση απάντησης