Η κουρκουμίνη, είναι το δραστικό συστατικό που περιέχεται στην αλεσμένη ρίζα της Curcuma longa και στην Ελλάδα το γνωρίζουμε σαν κουρκουμά.
Το χρησιμοποιούμε σαν μπαχαρικό αλλά ταυτόχρονα και σαν φάρμακο που προσφέρει μεγάλα οφέλη στην υγεία.
Διαθέτει πάμπολλες και σημαντικές για τον ανθρώπινο οργανισμό ιδιότητες οι οποίες έχει αποδειχτεί με πλήθος επιστημονικών εργασιών ότι σχετίζονται με τις αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της.
Να σημειωθεί ότι η χρήση του στην Ανατολική ιατρική γίνεται επί τουλάχιστον 2500 χρόνια.
Μια από τις πλέον πρόσφατες ανακαλύψεις της δυτικής ιατρικής σχετικά με το ρόλο της κουρκουμίνης είναι η επίδραση την οποία έχει στον βλεννογόνο του πεπτικού συστήματος του ανθρώπου. Δηλαδή το ‘’προφυλακτικό κάλυμμα’’ που διαθέτουμε (ενδοθήλιο) στο στόμα, τον οισοφάγο, το στομάχι, το λεπτό και παχύ έντερο μας.
Μια θεμελιώδης λειτουργία των επιθηλίων και του ενδοθηλίου είναι ο διαχωρισμός διαφόρων διαμερισμάτων εντός του οργανισμού και η ρύθμιση της ανταλλαγής ουσιών μεταξύ τους.
Στην περίπτωση του πεπτικού μας συστήματος, το ενδοθήλιο φανταστείτε το σαν είδος δρόμου λιθόστρωτου, καμωμένου από έμπειρο μάστορα που συναρμολόγησε εξαιρετικά τις πέτρες αφήνοντας μεταξύ τους πολύ μικρά κενά.
Τα μικρά κενά (tight junctions*) που υπάρχουν μεταξύ των κυττάρων, αφήνουν να περάσουν τα θρεπτικά συστατικά που μας είναι αναγκαία, αλλά απαγορεύουν μεγάλα μόρια, ιούς και βακτηρίδια.
* https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12475568
Την σταθερή αυτή εικόνα που για δεκαετίες θεωρούσαμε αληθινή, ήλθε η επιστημονική έρευνα και η πρόοδος να την αλλάξει και τα νεότερα δεδομένα φέρνουν πραγματική επανάσταση.
Ναι, είναι αλήθεια ότι τα έντερα μας πρέπει να βάζουν αποτελεσματικό φραγμό σε υλικά που θα μπορούσε να αποδειχτούν επιβλαβή, όμως ο βλεννογόνος τους είναι μια δομή δυναμική και ιδιαιτέρως πολύπλοκη που είναι δυνατό να δώσει το δικαίωμα ελεύθερης διέλευσης και σε μεγάλα σωματίδια ή μικροοργανισμούς, που με αυτό τον τρόπο θα βρεθούν ‘’εντός των τειχών’’ και θα κυκλοφορήσουν με το αίμα μας φτάνοντας παντού. Έτσι προκύπτει φλεγμονή που χρονίζει και οδηγεί μέσω παραγωγής φλεγμονωδών μορίων (όπως κυτοκίνες και λιποπολυσακχαρίδια) σε οργανική νόσο.
Γνωρίζουμε πλέον ότι παθήσεις που προκύπτουν με την ενεργοποίηση ενός τέτοιου παθολογικού μηχανισμού μπορεί να είναι η χρόνια νεφρική βλάβη, η αθηροσκλήρωση, ο σακχαρώδης διαβήτης και πολλές άλλες ακόμα που ερευνώνται.
Η κουρκουμίνη εμφανίζει περιορισμένη απορρόφηση και μικρή βιοδιαθεσιμότητα, δηλαδή ως έχει και εφόσον δεν επεξεργαστεί, παραμένει ενεργός και ασκεί δράση εντός του οργανισμού για μικρό διάστημα.
Έτσι προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ασκεί θετική θεραπευτική δράση στις παραπάνω περιπτώσεις, περιορίζοντας τις ουσίες που έχουν φλεγμονώδη δράση.
Όπως όμως έδειξε η έρευνα, το γεγονός εξηγείται αν λάβουμε υπόψη ότι ασκεί στο επιθήλιο του πεπτικού δράση επί της εντερικής αλκαλικής φωσφατάσης και επί των πρωτεϊνών που έχουν ρόλο στην καλή λειτουργία των μικρών κενών μεταξύ ενδοθηλιακών κυττάρων (tight junction proteins) και έτσι περιορίζεται η είσοδος και το φλεγμονώδες φορτίο του οργανισμού.
https://www.physiology.org/doi/abs/10.1152/ajpcell.00235.2016