Φαρμακευτικά φυτά έχουν χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ασθενειών για πολλούς αιώνες σε διάφορα ιθαγενή συστήματα της ιατρικής. Χρησιμοποιούνται στην παρασκευή φυτικών φαρμάκων, καθώς θεωρούνται ασφαλή σε σύγκριση με τα σύγχρονα φάρμακα.
Σήμερα, πάρα πολλοί ερευνητές επικεντρώνονται σε αναζήτηση οφέλους που μπορούν να προσφέρον τα φυτά, αλλά έως τώρα μόνο λίγα φυτικά είδη έχουν διερευνηθεί διεξοδικά για τις φαρμακευτικές τους ιδιότητες, τις θεραπευτικές δυνατότητες, τον μηχανισμό δράσης, την αξιολόγηση της ασφάλειας και τις τοξικολογικές μελέτες.
Η Nigella sativa (οικογένεια Ranunculaceae), στα Ελληνικά Μελάνθιον το ήμερον ή Νιγέλα η εδώδιμος, είναι φαρμακευτικό φυτό με ευρύτατη χρήση παγκοσμίως. Κοινώς γνωστή ως μαύρος σπόρος, προέρχεται από τη Νότια Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική και τη Νοτιοδυτική Ασία και καλλιεργείται σε πολλές χώρες του κόσμου, όπως η περιοχή της Μέσης Ανατολής, η Νότια Ευρώπη, η Ινδία, το Πακιστάν, η Συρία, η Τουρκία και η Σαουδική Αραβία.
Η χρήση της χάνεται στα βάθη των αιώνων ενώ και σήμερα κερδίζει συνεχώς έδαφος ώστε να μην βρίσκει πλήθος εφαρμογών μόνο σε διάφορα παραδοσιακά συστήματα ιατρικής (όπως το Unani και το Tibb, το Ayurveda και το Siddha), αλλά να κατακτά την Ευρώπη και την Αμερική, όπου όλο και συχνότερα δυτικοί ιατροί την περιλαμβάνουν στο οπλοστάσιο τους.
Οι σπόροι και το λάδι της Nigella sativa έχουν χρησιμοποιηθεί πάρα πολύ στη θεραπεία διαφόρων ασθενειών και την ανακούφιση πολλών συμπτωμάτων.
Στις χώρες του Ισλάμ θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες μορφές ιατρικής θεραπείας. Είναι ενδιαφέρον ότι συνιστάται να χρησιμοποιείται σε τακτική βάση στο Tibb-e-Nabwi (Προφητική Ιατρική), όπου αναφέρει ότι γιατρεύει όλες τις αρρώστιες εκτός από τον θάνατο.
Παραδοσιακές εφαρμογές
Από τους λαϊκούς θεραπευτές έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως ως αντιυπερτασικό, ενισχυτικό της ηπατικής λειτουργίας, διουρητικό, σε διάφορα πεπτικά νοσήματα ή συμπτώματα, ως αντιδιαρροικό, παυσίπονο, διεγερτικό της όρεξης και αντιμικροβιακό. Επίσης σε ποικιλία παθήσεων του δέρματος.
Δυτική ιατρική
Εκτεταμένες μελέτες τα τελευταία 20 κυρίως χρόνια έχουν διεξαχθεί με τα πρότυπα της δυτικής ιατρικής από διάφορους επιστήμονες και εργαστήρια σε όλο τον πλανήτη δείχνοντας ότι το φάσμα των φαρμακολογικών δράσεών της Ν. Sativa είναι πράγματι μεγάλο και περιλαμβάνει αντιμικροβιακή, αντιδιαβητική, αντικαρκινική, ανοσορρυθμιστική, αναλγητική, αντιφλεγμονώδη, σπασμολυτική, βρογχοδιασταλτική και αντιοξειδωτική δράση .
Διάφορες εργασίες έδειξαν επίσης ηπατο-προστατευτικές, νεφρο-προστατευτικές και γαστρο-προστατευτικές, ιδιότητες. Έτσι η N. sativa κατέλαβε κορυφαία θέση μεταξύ των φυτικών φαρμάκων με βάση όχι πλέον την παράδοση αλλά τα σύγχρονα αποδεικτικά στοιχεία.
Θυμοκινόνη η θαυματουργή
Οι περισσότερες από τις θεραπευτικές ιδιότητες αυτού του φυτού οφείλονται στην παρουσία θυμοκινόνης η οποία είναι το κύριο βιοδραστικό συστατικό του σπόρου και του αιθέριου ελαίου. Πέραν αυτής δραστικά συστατικά που έχουν αποδειχτεί ότι περιέχει είναι η nigellicine, nigellidine, dithymoquinone, thymol and carvacrol.
Τοξικότητα
Για τους περισσότερους ανθρώπους η λήψη της Nigella Sativa είναι ασφαλής. Εξάλλου την χρησιμοποιούμε σαν καρύκευμα και την βάζουμε σε ψωμί και παξιμάδια. Δεν έχουμε διαθέσιμα στοιχεία για την εγκυμοσύνη και τον θηλασμό και ως εκ τούτου είναι καλλίτερο να το αποφεύγουν οι εγκυμονούσες και όσες θηλάζουν.
Αναφέρθηκαν επίσης κάποιες ήπιες πεπτικές διαταραχές.
Διαθέσιμες πληροφορίες ή αναφορές για αλληλεπίδραση με άλλα φάρμακα δεν υπάρχουν.
εάν σας ενδιαφέρουν περισσότερες και ειδικότερες πληροφορίες για την εφαρμογή της nigella sativa σε διάφορες παθολογικές καταστάσεις, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου μέσω e-mail ή και στο τηλέφωνο.