Είναι σε όλους γνωστό πως στο ανθρώπινοι ήπαρ κυρίως, αλλά και άλλα κύτταρα του οργανισμού μας, παράγεται χοληστερίνη την οποία χρειαζόμαστε για να κατασκευάσουμε ορμόνες, την μεμβράνη των κυττάρων και άλλα συστατικά. .
Όμως, η αυξημένη και πάνω από τα όρια που έχουν εκτιμηθεί ως φυσιολογικά χοληστερίνη στον οργανισμό, είναι επικίνδυνη διότι μπορεί να εναποτεθεί στο τοίχωμα των αρτηριών, σχηματίζοντας ‘’πλάκες’’ που τις λέμε αθηρωματικές.
Οι πλάκες αυτές στενεύουν τον αυλό και εμποδίζουν την ομαλή ροή αίματος. Διαταράσσουν επομένως την τροφοδοσία των ιστών μας, με ότι αυτό συνεπάγεται.
Οι στατίνες είναι φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν, μειώνοντας την χοληστερίνη. Το επιτυγχάνουν, διότι μπλοκάρουν το ένζυμο που χρειάζεται για να σχηματιστεί η χοληστερίνη στο ήπαρ. Έτσι ο σχετικός κίνδυνος μειώνεται.
Διαθέτουμε στατίνες διάφορες. Όμως αν και όλες είναι ισάξια αποτελεσματικές, μερικές φορές στον δικό μας οργανισμό, κάποια μπορεί να αποδειχτεί πλέον αποτελεσματική των άλλων. Έτσι είναι πιθανό να δοκιμάσουμε δυο ή τρία διαφορετικά μόρια στατίνης, ώστε να βρούμε τι ταιριάζει καλλίτερα σε εμάς.
Ποια τα οφέλη από τις στατίνες;
Οι ουσίες αυτές μπορούν να κατεβάσουν τα επίπεδα στις καλούμενες λιποπρωτεΐνες χαμηλής πυκνότητας, που αναγράφονται συνήθως με την συντομογραφία LDL ή στα εκλαϊκευμένα περιοδικά φέρονται ως ‘’κακή‘’ χοληστερίνη.
Αυτό βέβαια σημαίνει ότι μειώνεται το ρίσκο για ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, μια καρδιακή προσβολή ή μια νόσο που αφορά τα αγγεία μας.
Διατηρώντας δε το εσωτερικό των αγγείων καθαρό, ομαλοποιούν την ροή του αίματος συμβάλλοντας στην καλή τροφοδοσία του οργανισμού μας.
Έχει επίσης διαπιστωθεί ότι όσοι λαμβάνουν στατίνες, λόγω της χαλάρωσης των αγγείων που αυτές επιτυγχάνουν, τείνουν να έχουν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση με τα ανάλογα οφέλη.
Υπάρχει και αρνητική πλευρά;
Ναι, υπάρχουν και παρενέργειες.
Α) ελαφρές
Οι πλέον συχνές αφορούν την ναυτία, τον έμετο, την δυσκοιλιότητα, την διάρροια και τα πολλά αέρια από το πεπτικό, ενώ άλλες από το μυοσκελετικό σύστημα αυτές, σχετίζονται με μυαλγίες και πόνο στις αρθρώσεις. Εντούτοις με την πρόοδο της θεραπείας, συνήθως τα συμπτώματα αυτά εξαφανίζονται. Επίσης αρκετά συχνό σύμπτωμα σε όσους παίρνουν στατίνες είναι η ζάλη.
Β) σοβαρές.
Μεταξύ αυτών είναι η πιθανότητα να προκληθεί διαβήτης, να υπάρξει επίδραση στην μνήμη, να προκληθεί σύγχυση, να υπάρξει δυσμενής επίδραση σε νεφρούς και μυϊκό σύστημα και τέλος, να γίνει ζημιά στο ήπαρ (συκώτι).
Βέβαια οι παρενέργειες αυτές δεν είναι συνήθεις αλλά πρέπει να μας απασχολούν και κατά καιρούς να ελέγχονται όσοι είναι σε θεραπεία.
Να σημειώσουμε επίσης ότι η πιθανότητα για κάποια τέτοια παρενέργεια,
· αυξάνει αν πρόκειται για γυναίκα
· άτομο πάνω από την ηλικία των 65
· καταναλωτή αλκοόλ πέρα του επιτρεπόμενου
· διαβητικό ασθενή
· πάσχοντα από ηπατική νόσο
· νεφροπαθή
· άτομα με μικρό σωματότυπο (μικροκαμωμένοι)
Σε περίπτωση εμφάνισης τέτοιου είδους παρενεργειών, είναι πιθανό η αλλαγή της στατίνης, ή και η μείωση της δόσης, να ξεπεράσουν το πρόβλημα. Διαφορετικά θα χρειαστεί να περάσουμε σε άλλη κατηγορία φαρμάκων. Πάντως αυτά δεν είναι συχνά.
Να σημειωθεί ακόμη ότι οι στατίνες δεν ταιριάζουν με το grapefruit και υφίσταται πιθανότητα για παρενέργειες όταν λαμβάνονται μαζί..
Πρόκειται για καταστολή ενός ενζύμου που σχετίζεται με τον μεταβολισμό των στατινών. Αν η δράση του εμποδιστεί, υψηλότερες ποσότητες φαρμάκου θα μπουν στην κυκλοφορία, με κίνδυνο σοβαρών παρενεργειών όπως η λύση (σπάσιμο) μυικών ινών, η σοβαρή νεφρική βλάβη, η καταστροφή ηπατικών κυττάρων.
Ένδειξη για στατίνες
Σύμφωνα με τις πλέον πρόσφατες οδηγίες (τέλος του 2018) , στο American Heart Association and the American College of Cardiology , τα άτομα που θα ωφεληθούν περισσότερο από τις στατίνες είναι:
Άτομα διαβητικά στις ηλικίες μεταξύ 40 έως 75 ετών
Άτομα με αυξημένα επίπεδα LDL
Πάσχοντες από καρδιακά ή αγγειακά νοσήματα
Άτομα που έχουν μεγαλύτερο του μέσου όρου ρίσκο για να υποστούν καρδιακό επεισόδιο.
Δια βίου;
Συνήθως ναι. Η έναρξη θεραπείας με στατίνες είναι αναγκαίο να συνεχιστεί.
Ένα σύνηθες λάθος είναι η απόφαση να διακοπή η στατίνη επειδή στην μέτρηση βρέθηκε πως η χοληστερίνη ‘’έπεσε’’. Φυσικά, σύντομα μετά την διακοπή τα πράγματα θα επανέλθουν εκεί όπου βρίσκονταν.
Υπάρχει τρόπος να αποφύγω ή να διακόψω τις στατίνες χωρίς να έχω ρίσκο;
Ναι είναι πιθανό. Αδυνατίστε, ασκηθείτε, φάτε υγιεινά και κόψτε το τσιγάρο.
Υπάρχουν επίσης και βότανα ή συμπληρώματα που κάνουν δουλειά. Περί αυτών σε επόμενη ανάρτηση.