Σαρκοπενία (σάρκα + πενία) είναι η προοδευτική απώλεια μυϊκής μάζας και συνδεέεται ειδικά με τη γήρανση.
Προϊούσης της ηλικίας και της επερχόμενης φθοράς, μάθαμε (*) να θεωρούμε ”φυσιολογική” την απώλεια μυϊκής μάζας. Αυτό βέβαια δεν αλλάζει την ουσία καθώς η σαρκοπενία είναι σοβαρή έκπτωση της υγείας.
Το άτομο που την εμφανίζει θα επηρεαστεί σημαντικά στην καθημερινότητα του. Εκτός από την δύσκολη εκτέλεση εργασιών, θα υπάρχουν επιπτώσεις στο βάδισμα και την ισορροπία με ότι επακόλουθα θα υπάρξουν. Το ότι όλα εξελλίσονται αργά και προοδευτικά, μας κάνει να μην το αξιολογούμε.
(*) Μέχρι πριν λίγα χρόνια οι ερευνητές θεωρούσαν την σαρκοπενία αναπόφευκτη. Σήμερα αλλάζουν γνώμη και μελετώντας τους μηχανισμούς επέλευσης της, προτείνουν θεραπείες με στόχο να επιβραδύνουν ή ακόμα και να αποτρέψουν εντελώς την εξέλιξη της.
Φαύλος κύκλος
Τα άτομα με σαρκοπενία αντιμετωπίζουν αδυναμία, μειωμένη αντοχή και εύκολη κόπωση. Αυτή η κατάσταση τα αποθαρρύνει από σωματικές δραστηριότητες και δραστηριότητες που απαιτούν μυϊκή ισχύ. Σαν αποτέλεσμα, ο πάσχων δεν εμπλέκεται με την φυσική άσκηση και αυτό σημαίνει επιπλέον απώλεια μυϊκής μάζας. Πρόκειται δηλαδή για ένα φαύλο κύκλο.
Τι φταίει ώστε να το πάθουμε;
Η πλέον συνήθης αιτία είναι η μειωμένη σωματική δραστηριότητα. Εντούτοις και άλλες καταστάσεις πρέπει να παίζουν ρόλο γιατί την συναντάμε και σε άτομα ενεργητικά.
Στις καταστάσεις αυτές συμπεριλαμβάνονται
- Διατροφικά αίτια (μειωμένη πρόσληψη πρωτεϊνών και θερμίδων)
- Ορμονικά αίτια (μείωση των επιπέδων ορμονών)
- Νευρογενή αίτια (μείωση των εγκεφαλικών νευρικών κυττάρων που κινούν το μυϊκό μας σύστημα)
- Μείωση της δυνατότητας του οργανισμού για παραγωγή ενέργειας από τις πρωτεΐνες.
Αντιμετώπιση
Η φυσική άσκηση είναι το κλειδί. Ειδικότερα οι ασκήσεις με βάρη και αντιστάσεις θεωρούνται καταλληλότερες. Καλή είναι και βάδιση ή το Jogging. Μισή ώρα ημερησίως κρίνεται επαρκής.
Η επίδραση της άσκησης, πιστεύεται ότι αφορά και το επίπεδο ορμονών (ρύθμιση) αλλά και στην αξιοποίηση των πρωτεϊνών για την παραγωγή ενέργειας. Αυτονόητο είναι το ότι θα χρειασθεί και διατροφή, ειδικά με πρωτεΐνες. Η κρεατίνη μπορεί επίσης να βοηθήσει.
Άλλες δράσεις που μπορούν να γίνουν παράλληλα με την άσκηση και όχι υποκαθιστώντας την είναι:
Αυξητική ορμόνη
Τεστοστερόνη
Βιταμίνη D
hydroxy methylbutyrate
Η έρευνα για τα παραπάνω είναι σε αρχικό ακόμα στάδιο.
Η ορμονική υποκατάσταση θα μπορούσε επίσης να είναι ευεργετική αλλά απαιτεί προσοχή και αυστηρή ιατρική παρακολούθηση λόγω κινδύνων.
Παθολογικές συνδεδεμένες με σαρκοπενία καταστάσεις
Η σαρκοπενία έχει συνδεθεί με μεταβολικά προβλήματα όπως ο διαβήτης τύπου 2, η υψηλή αρτηριακή πίεση και η παχυσαρκία που μας εκθέτουν σε μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού επεισοδίου και άλλων παθολογιών