Το μεταβολικό σύνδρομο που δυστυχώς δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, είναι ένα σύνολο παθολογικών καταστάσεων που περιλαμβάνουν αντίσταση στην ινσουλίνη, κεντρική παχυσαρκία, υπέρταση, αυξημένα τριγλυκερίδια, μειωμένη λιποπρωτεΐνη υψηλής πυκνότητας (HDL), χοληστερόλη και χαμηλού βαθμού χρόνια φλεγμονή.
Όλα αυτά αυξάνουν (εκτός άλλων) το ρίσκο ανάπτυξης καρδιαγγειακών παθήσεων και σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 .
Το αυξημένο οξειδωτικό στρες είναι μια ουσιώδης αφορμή για την έναρξη της χρόνιας φλεγμονής, που με την σειρά της ευνοεί την τροποποίηση των αθηρογενών λιποπρωτεϊνών.
Είναι γνωστό ότι η αθηροσκλήρωση, η κύρια υποκείμενη αιτία της καρδιαγγειακής νόσου, σχετίζεται με μια συνεχιζόμενη φλεγμονώδη αντίδραση και οι οξειδωτικές διεργασίες που συμβαίνουν, οδηγούν στην εναπόθεση των αθηρογενών λιποπρωτεϊνών και τον σχηματισμό αθηρωμάτων.
Επιπλέον, ο διαβήτης τύπου 2, που σχετίζεται με αυξημένο οξειδωτικό στρες, φλεγμονή, και δυσλιπιδαιμία, θα παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των καρδιαγγειακών επιπλοκών, την απώλεια της όρασης μέσω καταρράκτη και αμφιβληστροειδοπάθειας αλλά και του καρκίνου.
Η αντιμετώπιση του μεταβολικού συνδρόμου με τις διαθέσιμες συμβατικές θεραπείες, είναι εν μέρει μόνο αποτελεσματική. Για το λόγο αυτό, στην προσπάθεια μείωσης των παραγόντων κινδύνου (καρδιαγγειακών επεισοδίων, εξέλιξης στην παχυσαρκία, Σ. Διαβήτη τύπου 2) η ανάγκη ώθησε στην αναζήτηση επιπλέον θεραπευτικών επιλογών.
Τα τελευταία χρόνια, η αυξανόμενη κατανόηση της μεγάλης σημασίας των διατροφικών συνηθειών στην ανάπτυξη του μεταβολικού συνδρόμου, κατέστησε σαφές ότι η αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, σημαίνει μειωμένο κίνδυνο για όλα τα παραπάνω.
Οι πολυφαινόλες που υπάρχουν στα φρούτα και τα λαχανικά έχουν αποδειχθεί με πλήθος αξιόπιστων επιστημονικών μελετών, ότι παρέχουν ποικίλες και σημαντικές καρδιοπροστατευτικές επιδράσεις.
Τα διάφορα μούρα και ιδιαίτερα τα μύρτιλλα (Vaccinium myrtillus L.) έχουν πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε ανθοκυανίνες (*), οι οποίες είναι οι ενώσεις που δίνουν στα μούρα τον χαρακτηριστικό χρωματισμό τους.
(*) Συνολικά έχουν εντοπιστεί 15 διαφορετικοί τύποι ανθοκυανινών σε φρούτα, χυμούς και εκχυλίσματα με βατόμουρα.
Πλεονέκτημα
Το μύρτιλλο (bilberry), είναι μία από τις πλουσιότερες φυσικές πηγές ανθοκυανινών με περιεκτικότητά υψηλότερη από εκείνη άλλων τύπων μούρων, όπως φράουλα, cranberry, elderberry, βύσσινο και βατόμουρο .
Εκτός από τις ανθοκυανίνες, το μύρτιλλο περιέχει επίσης φλαβονόλες (quercetin και κατεχίνες), τανίνες και φαινολικά οξέα.
Οι ανθοκυανίνες είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά που μπορούν να εξουδετερώσουν τις βλαπτικές ελεύθερες ρίζες . Εκτός όμως από τις αντιοξειδωτικές επιδράσεις τους, έχει βρεθεί ότι καταστελουν την υπεροξείδωση των λιπιδίων, σταθεροποιούν το DNA, τροποποιούν την έκφραση γονιδίων με επίδραση επί των λιποκυττάρων, βελτιώνουν την έκκριση ινσουλίνης και την ευαισθησία των κυττάρων σε αυτήν, έχουν δε αντι – καρκινικές, αντιφλεγμονώδεις, και αντιβακτηριακές επιδράσεις .
Αν και η αξία των ανθοκυανιδών του μύρτιλλου και των άλλων φρούτων που τις περιέχουν στη θεραπεία ή την πρόληψη των καταστάσεων που προαναφέρθηκαν είναι σαφής, δεν διαθέτουμε για την ώρα πολλά στοιχεία από ελεγχόμενες μελέτες αυτών των συμπληρωμάτων σε ανθρώπους ασθενείς. Δεδομένα από in vitro μελέτες και μελέτες σε ζώα δεν μπορούν πάντα να ισχύουν απόλυτα στο κλινικό περιβάλλον.
Εντούτοις, τα ως την ώρα δεδομένα σε συνδυασμό με την απουσία παρενεργειών από την κατανάλωση τους, εύλογα οδηγούν στο συμπέρασμα της προσθήκης τους στο διαιτολόγιο μας. Εξάλλου είναι νόστιμα, φτηνά και στην Ελλάδα εύκολο να βρεθούν.